Trong giai đoạn chuẩn bị và tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, thành phố Hải Phòng đã xác định rõ: công tác phòng, chống thiên tai, ứng phó sự cố môi trường và tìm kiếm cứu nạn là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, gắn trực tiếp với an toàn tính mạng nhân dân, cơ sở hạ tầng, an ninh trật tự xã hội và sự thành công của cuộc bầu cử.
Ngày 09/12/2025, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự thành phố ban hành Phương án số 02/PA-BCH đề ra các giải pháp chủ động ứng phó với thiên tai trước, trong và sau bầu cử. Đây là văn bản chỉ đạo chi tiết, có tính dự báo cao, bao trùm các kịch bản thời tiết phức tạp dự kiến xảy ra từ cuối năm 2025 đến giữa năm 2026 (thời gian chuẩn bị và tổ chức cuộc bầu cử).
Phương án thể hiện tinh thần chủ động - quyết liệt - khoa học, trong đó nhấn mạnh phương châm hành động quen thuộc nhưng vô cùng hiệu quả: “Chủ động phòng tránh - Ứng phó kịp thời - Khắc phục khẩn trương - Hiệu quả tại chỗ”.
Nắm chắc dự báo khí tượng thủy văn: Nền tảng cho mọi kế hoạch ứng phó
Theo nhận định của cơ quan chuyên môn, các hiện tượng thời tiết cực đoan, bất thường có thể xảy ra trong giai đoạn tổ chức bầu cử. Những yếu tố đáng chú ý gồm:
Khả năng xuất hiện bão trái mùa, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông.
Không khí lạnh tràn về gây rét đậm, rét hại kéo dài.
Mưa diện rộng, dông, lốc, sét, mưa đá vào cuối quý I và quý II.
Nguy cơ cháy rừng trong mùa hanh khô.
Hiện tượng sạt lở, sụt lún đất do mưa lớn cường độ cao.
Nguy cơ ngập úng đô thị, triều cường tại khu vực ven biển.
Những yếu tố trên đòi hỏi hệ thống chỉ huy phải vận hành linh hoạt, theo dõi sát từng ngày, từng diễn biến. Đài Khí tượng thủy văn thành phố được giao:
Cung cấp bản tin thường xuyên, tăng cường cảnh báo sớm.
Phối hợp chặt chẽ với các sở ngành, Ủy ban nhân dân các địa phương trong công tác chuẩn bị, ứng phó, khắc phục.
Truyền thông rộng rãi đến nhân dân thông qua đa nền tảng: truyền hình, loa truyền thanh, mạng xã hội, ứng dụng cảnh báo thiên tai.
Mọi thông tin đều được cập nhật liên tục, phục vụ kịp thời công tác chỉ huy.
Trọng tâm bảo vệ các điểm bỏ phiếu, khu vực trọng yếu
Hệ thống điểm bỏ phiếu, kho lưu trữ phiếu bầu, cơ sở hạ tầng phục vụ công tác bầu cử được xem là khu vực đặc biệt quan trọng.
Các biện pháp bảo vệ được triển khai trước thời điểm bầu cử:
Rà soát toàn bộ cơ sở vật chất tại 100% khu vực bỏ phiếu.
Kiểm tra khả năng chịu lực mái che, tường, cổng, hàng rào.
Gia cố, chằng chống, lắp đặt mái tạm, biển cảnh báo.
Bố trí phương án thoát hiểm, đường đi bộ an toàn cho cử tri.
Hệ thống điện dự phòng, đèn chiếu sáng, bình chữa cháy được bố trí theo quy chuẩn.
Điểm bỏ phiếu được di dời tạm thời đến địa điểm an toàn hơn.
Xây dựng phương án hai, phương án ba trong trường hợp thiên tai xảy ra đột xuất.
Các địa phương xây dựng lộ trình tiếp cận, chuẩn bị phương tiện vận chuyển người và vật tư trong điều kiện thời tiết xấu, bảo đảm mọi cử tri đều có thể tham gia bỏ phiếu.
Sẵn sàng kịch bản đối phó bão và áp thấp nhiệt đới
Mặc dù mùa bão chính thường kết thúc vào cuối năm, nhưng diễn biến khí hậu gần đây cho thấy nguy cơ xuất hiện bão trái mùa là hoàn toàn có thể. Phương án đặt ra những bước đi cụ thể:
- Thông báo khẩn cho tàu thuyền, lồng bè nuôi trồng thủy sản:
+ Hướng dẫn tàu cá vào khu vực tránh trú bão an toàn.
+ Thông để người ở lại trên phương tiện khi bão đổ bộ.
- Tổ chức khu neo đậu tàu thuyền khoa học, an toàn:
+ Sắp xếp từng khu vực, thường xuyên kiểm tra dây neo.
+ Bố trí lực lượng hướng dẫn, tuần tra.
- Di dời dân cư vùng nguy hiểm:
+ Khu vực ven sông, cửa biển, chân đê, vùng trũng thấp.
+ Ưu tiên di dời người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người khuyết tật.
- Bảo đảm nhu yếu phẩm, hậu cần tại chỗ:
+ Lương thực, nước sạch, thuốc men, chăn ấm, đèn pin.
+ Bố trí đội xung kích thôn, tổ dân phố trực chiến 24/24 giờ.
+ Thành lập Sở chỉ huy tiền phương nếu cần thiết.
+ Kết nối thông tin đa chiều giữa thành phố – quận, huyện – xã, phường.
+ Ngay khi bão tan, lực lượng cứu hộ triển khai khắc phục nhanh hậu quả:
+ Khơi thông dòng chảy, dọn dẹp cây đổ, vật cản.
+ Sửa chữa điện, thông tin liên lạc, hệ thống cấp thoát nước.
+ Hỗ trợ nhân dân khôi phục sản xuất.
Giải pháp ứng phó với mưa lớn, ngập lụt và triều cường
Hải Phòng là đô thị biển, có hệ thống đê điều, cống thoát nước và các tuyến đường ven biển. Trong mưa lớn kéo dài, triều cường có thể gây ngập tại một số khu vực.
Phương án yêu cầu:
Hạ mực nước đệm trước mưa, vận hành trạm bơm kịp thời.
Bố trí lực lượng canh gác tại khu vực trũng ngập, hỗ trợ người dân đi lại.
Cắm biển cảnh báo, rào chắn khu vực nguy hiểm.
Phối hợp ngành giao thông bảo đảm lưu thông không gián đoạn.
Tại các khu công nghiệp, kho bãi, nhà máy, lực lượng được yêu cầu:
Nâng cao hàng hóa, thiết bị máy móc.
Che chắn, gia cố tường, mái, cửa.
Mọi hoạt động đều nhằm mục tiêu: không để sản xuất đình trệ, bảo đảm an toàn cho công nhân, giữ ổn định kinh tế – xã hội.
Kế hoạch phòng chống rét đậm, rét hại: An sinh được đặt lên hàng đầu
Trong mùa đông, nhiệt độ thấp kéo dài ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp và sức khỏe người dân. Phương án xác định ba cấp độ rủi ro:
Cấp độ 1 (rét nhẹ): Tăng cảnh báo, tuyên truyền phòng bệnh.
Cấp độ 2 (rét đậm): Che chắn chuồng trại, không thả rông gia súc.
Cấp độ 3 (rét hại kéo dài): Có thể cho học sinh nghỉ học; tổ chức cứu trợ.
Chú trọng nhóm dễ bị tổn thương:
Người già, trẻ nhỏ, người khuyết tật.
Người lao động làm việc ngoài trời.
Ngư dân, người làm rừng.
Tại vùng núi, vùng xa, các đoàn công tác trực tiếp xuống cơ sở, phát chăn ấm, áo khoác, gạo, mì tôm, thuốc men, bảo đảm không để ai bị đói, rét.
Phòng chống lốc xoáy, dông, sét và mưa đá
Những hiện tượng này thường xuất hiện bất ngờ, gây thiệt hại lớn cho nhà cửa, công trình, cây xanh, hoa màu. Thành phố yêu cầu:
Lắp đặt hệ thống chống sét tại trường học, trụ sở, công trình cao tầng.
Khuyến cáo người dân trú ẩn trong nhà kiên cố khi có dông.
Đối với sự cố sập nhà, lực lượng cứu hộ triển khai cứu người trước, vật chất sau.
Sau thiên tai, tổ chức dọn dẹp, hỗ trợ sửa chữa nhà cửa, khôi phục sản xuất.
Kiểm soát nguy cơ cháy rừng: Chủ động từ gốc
Rừng trên địa bàn thành phố có nhiều nơi khô hanh, dễ cháy. Phương án bố trí:
Tổ kiểm soát 24/24h tại khu rừng nguy cơ cao.
Lắp biển cảnh báo, cấm lửa, cấm đốt nương.
Huy động lực lượng tại chỗ, quân đội, công an, kiểm lâm khi xảy ra cháy.
Sau cháy, tổ chức đánh giá thiệt hại, trồng lại rừng.
Rừng được xem là lá chắn sinh thái, bảo đảm ổn định khí hậu, nguồn nước, cảnh quan và du lịch. Bảo vệ rừng cũng chính là bảo vệ môi trường sống và sinh kế của nhân dân.
Giao nhiệm vụ cho các cơ quan, đơn vị
+ Đài Khí tượng thủy văn thành phố thường xuyên cập nhật thông tin dự báo thời tiết trong mùa hanh khô và thông tin cảnh báo cấp dự báo cháy rừng đến các địa phương để chủ động phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR);
+ Các địa phương có rừng và các đơn vị liên quan theo dõi sát các bản tin dự báo, cảnh báo nguy cơ cháy rừng; hệ thống phát hiện điểm cháy rừng để kịp thời ban hành văn bản chỉ đạo, điều hành.
+ Triển khai các biện pháp công trình như: làm đường băng cản lửa, kênh, mương ngăn lửa; chòi quan sát phát hiện cháy rừng; tháp quan trắc lửa rừng; đặt hệ thống biển cấm, biển báo hiệu cấp dự báo cháy rừng, biển chỉ dẫn về phòng cháy và chữa cháy rừng.
+ Công tác tuần tra, canh gác và trực phòng cháy chữa cháy: tổ chức tuần tra, canh gác phát hiện sớm lửa rừng và phân công lực lượng ứng trực 24/24h tại các địa bàn trọng điểm có nguy cơ cao cháy rừng, các khu rừng đặc dụng, phòng hộ, khu di tích lịch sử trên địa bàn khi có nắng nóng kéo dài, nhất là trong thời gian diễn ra cuộc bầu cử; trong suốt mùa khô, khi mức cảnh báo nguy cơ cháy rừng từ cấp III trở lên phải bố trí lực lượng trực phòng cháy chữa cháy rừng theo thời gian quy định; kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng lửa trong rừng và gần rừng của người dân; nghiêm cấm các hoạt động sản xuất, kinh doanh trong rừng như phát, đốt dọn xử lý thực bì để trồng rừng, chăm sóc rừng trong thời gian cao điểm cháy rừng.
+ Công tác phối hợp lực lượng thực hiện nghiêm các Quy chế phối hợp giữa Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố, Công an thành phố, Sở Nông nghiệp và Môi trường, các đơn vi Quân đội đóng quân trên địa bàn và chính quyền địa phương. Khi xảy ra cháy rừng, khẩn trương huy động lực lượng, phương tiện theo Quy chế, Kế hoạch phối hợp đã ký kết.
Để có sự phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ, xuyên suốt, thống nhất giữa các lực lượng tham gia, các ngành, các địa phương theo phương châm “bốn tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, vật tư, phương tiện và kinh phí, hậu cần tại chỗ) và phương châm “chủ động phòng tránh, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và có hiệu quả”, Ban Chỉ huy phòng thủ quân sự thành phố phân công nhiệm vụ các sở, ngành, đơn vị có liên quan tổ chức triển khai hiệu quả Phương án cụ thể như sau:
1. Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự thành phố
Là cơ quan điều hành thống nhất, chịu trách nhiệm chỉ đạo, điều phối các hoạt động phòng chống và ứng phó thiên tai trên toàn địa bàn. Ban tổ chức tiếp nhận bản tin dự báo thời tiết, công điện và chỉ đạo từ Trung ương và các cơ quan chuyên môn để ban hành văn bản triển khai đến các sở, ngành, địa phương. Thành viên Ban Chỉ huy phụ trách địa bàn trực tiếp kiểm tra, đôn đốc công tác phòng chống, khắc phục hậu quả, đặc biệt tại các điểm dự kiến tổ chức bỏ phiếu. Ban duy trì chế độ trực, thông tin kịp thời nhằm bảo đảm sẵn sàng ứng phó.
2. Bộ Chỉ huy quân sự thành phố
Với vai trò thường trực phòng thủ dân sự, lực lượng quân sự chủ trì tham mưu, tổ chức trực ban, hiệp đồng lực lượng xử lý các tình huống khẩn cấp về thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng cháy chữa cháy rừng. Lực lượng sẵn sàng phương tiện, trang thiết bị, phối hợp chặt chẽ với Quân khu III, Bộ Quốc phòng và chỉ đạo Biên phòng triển khai tìm kiếm cứu nạn trên biển, theo dõi tàu thuyền, lồng bè, nhất là khi có bão, áp thấp nhiệt đới. Đồng thời phối hợp với Công an, Xây dựng, Y tế trong cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ trọng điểm khi có tình huống thiên tai.
3. Sở Nông nghiệp và Môi trường
Chủ trì theo dõi thời tiết, tham mưu ban hành văn bản phòng chống thiên tai và đôn đốc thực hiện. Sở tăng cường kiểm tra đê điều, thủy lợi, vật tư và trang thiết bị phòng hộ, chủ động phương châm “4 tại chỗ”. Đơn vị xác định khu vực nguy cơ ngập lụt, vận hành thủy lợi tiêu thoát nước, phòng chống hạn, đồng thời tăng cường tuần tra, kiểm soát lửa rừng, hướng dẫn chủ rừng thực hiện biện pháp cản lửa, duy tu chòi canh, biển báo, chủ động huy động lực lượng chữa cháy khi cháy rừng xảy ra.
4. Công an thành phố
Lồng ghép phương án phòng chống thiên tai trong kế hoạch bảo đảm an ninh trật tự bầu cử, nhất là bảo vệ mục tiêu trọng điểm, địa điểm bỏ phiếu; chủ động hỗ trợ sơ tán dân và tài sản. Công an tổ chức tập huấn lực lượng bảo vệ, phối hợp với quân sự, kiểm lâm trong công tác tìm kiếm cứu nạn và phòng cháy chữa cháy rừng, xử lý nghiêm các vi phạm. Đồng thời, bố trí lực lượng đảm bảo an ninh, an toàn khu vực xảy ra cháy rừng, điều tra nguyên nhân khi có vụ việc.
5. Sở Y tế
Xây dựng phương án bảo đảm y tế, trang bị thuốc, phương tiện cấp cứu tại địa điểm bỏ phiếu và khu vực xảy ra thiên tai. Thành lập các đội y tế xung kích sẵn sàng phục vụ ứng cứu, phối hợp bảo đảm thuốc men, vệ sinh môi trường, phòng dịch, an toàn thực phẩm, không để dịch bệnh bùng phát trước, trong và sau thiên tai.
6. Sở Xây dựng
Chủ trì kiểm tra, rà soát và xử lý nguy cơ cây xanh gãy đổ; lập phương án xử lý khi có cây đổ, giải phóng hiện trường, bảo đảm giao thông thông suốt đến địa điểm bỏ phiếu. Đồng thời hướng dẫn đánh giá an toàn các công trình công cộng để phục vụ sơ tán dân khi cần thiết, tổ chức phương án chống ngập úng đô thị và phương án giao thông phục vụ cứu hộ, cứu nạn.
7. Sở Khoa học và Công nghệ
Chỉ đạo doanh nghiệp bưu chính, viễn thông kiểm tra toàn bộ hệ thống thông tin, bảo đảm liên lạc thông suốt; duy tu, bảo dưỡng, gia cố, bảo đảm truyền tải thông tin chỉ đạo phòng, chống thiên tai trước, trong và sau bầu cử.
8. Sở Tài chính
Tham mưu bố trí kinh phí theo khả năng cân đối ngân sách và nguồn hợp pháp khác, phục vụ triển khai nhiệm vụ, đặc biệt các yêu cầu liên quan đến an toàn thiên tai, phòng cháy chữa cháy rừng.
9. Sở Công thương
Chủ trì dự trữ hàng hóa thiết yếu, nắm chắc thị trường và giá cả; bảo đảm cung ứng hàng hóa ổn định, kiểm tra việc quản lý giá, xử lý đầu cơ, găm hàng; phối hợp bảo đảm nguồn hàng phục vụ nhân dân trước, trong và sau bầu cử.
10. Sở Nội vụ
Phối hợp nắm lực lượng lao động tại chỗ để huy động phục vụ ứng cứu thiên tai; tổ chức khắc phục hậu quả, cứu trợ xã hội và hướng dẫn giải quyết chính sách trợ giúp đột xuất cho đối tượng bị ảnh hưởng.
11. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Chỉ đạo hệ thống báo chí, truyền thông tăng cường thông tin về bầu cử gắn với hướng dẫn kỹ năng phòng chống thiên tai, phát kịp thời bản tin dự báo, cảnh báo. Truyền thông đến người dân chủ động ứng phó, bảo đảm an toàn khi bão, mưa lớn, sạt lở xảy ra.
12. Sở Giáo dục và Đào tạo
Tổ chức phương án bảo đảm an toàn cho giáo viên, học sinh, sinh viên, trang thiết bị tại trường học khi xảy ra thiên tai. Chủ động cho nghỉ học hoặc chuyển hình thức học phù hợp. Rà soát cây xanh trong khuôn viên, phối hợp làm điểm sơ tán tạm thời hoặc điểm bỏ phiếu khi cần.
13. Báo chí, phát thanh, truyền hình
Phối hợp với Đài Khí tượng thủy văn, Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự đưa tin dự báo, cảnh báo thiên tai, tuyên truyền hướng dẫn ứng phó, phòng cháy chữa cháy rừng và công tác bầu cử, giúp người dân nắm bắt thông tin kịp thời.
14. Doanh nghiệp thủy lợi
Kiểm tra chất lượng công trình, xây dựng phương án bảo vệ trọng điểm, bố trí máy móc phục vụ chống úng, chống hạn theo kế hoạch.
15. Công ty Điện lực Hải Phòng
Bảo dưỡng hệ thống điện, phát quang hành lang an toàn, ưu tiên cấp điện phục vụ phòng chống thiên tai và các địa điểm bỏ phiếu. Bố trí lực lượng trực xử lý sự cố, chuẩn bị vật tư dự phòng, bảo đảm điện cho trạm bơm tiêu úng, chống hạn.
16. Đài Khí tượng thủy văn
Cung cấp thường xuyên bản tin dự báo, cảnh báo ngắn hạn và dài hạn, giúp các đơn vị chủ động điều chỉnh phương án ứng phó phù hợp với diễn biến thực tế.
17. UBND xã, phường
Rà soát, cập nhật phương án ứng phó theo dự báo; đánh giá nguy cơ gián đoạn bầu cử, bố trí nhân lực, phương tiện ứng trực, bảo đảm an toàn địa điểm bỏ phiếu. Chủ động phối hợp lực lượng vũ trang, thực hiện phương châm “4 tại chỗ”, sẵn sàng tổ chức bỏ phiếu tại điểm sơ tán khi cần. Đối với địa phương có rừng, tăng cường kiểm tra, tuần tra, diễn tập phương án chữa cháy, xử lý nghiêm vi phạm nếu để xảy ra cháy rừng nghiêm trọng.
Minh Bảo