Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025. Trang Phổ biến giáo dục pháp luật giới thiệu một số nội dung về chính sách bảo hiểm xã hội theo Luật Bảo hiểm xã hội, cụ thể:

1. Tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 01/7/2025 sẽ không được rút bảo hiểm xã hội 1 lần nếu không thuộc trường hợp quy định.

Theo Điều 70 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 01/7/2025 trở đi không được rút bảo hiểm xã hội một lần nếu không thuộc các trường hợp được rút bảo hiểm xã hội 1 lần sau:

- Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội

- Ra nước ngoài để định cư

- Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS...

- Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước ngày 01/7/2025, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc mà cũng không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm.

Như vậy, trường hợp người lao động tham gia bảo hiểm xã hội 01 lần từ ngày 01/7/2025 sau 12 tháng nghỉ việc, không tham gia bảo hiểm xã hội và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm thì không được rút bảo hiểm xã hội một lần.

2. Thêm cơ hội hưởng lương hưu cho người đi xuất khẩu lao động

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 bảo đảm tốt hơn quyền tham gia và thụ hưởng chính sách bảo hiểm xã hội đối với người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài và người nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam.

Khoản 4 Điều 66 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 bổ sung quy định tính cộng gộp thời gian tham gia bảo hiểm xã hội cả ở Việt Nam và nước ngoài cho người lao động. Việc tính mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu mà có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của Điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên nhưng có thời gian đóng bảo hiểm xã hội ở Việt Nam <15 năm thì cứ mỗi năm đóng sẽ được tính bằng 2,25% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội.

Điều 8 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 quy định việc hợp tác quốc tế về bảo hiểm xã hội theo hướng thúc đẩy đàm phán, ký kết các điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế về bảo hiểm xã hội để bảo đảm quyền lợi cho người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, người lao động nước ngoài đến làm việc tại Việt Nam.

3. Đóng bảo hiểm xã hội 15 năm cũng sẽ được hưởng lương hưu nếu đủ tuổi nghỉ hưu

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 quy định giúp mở rộng quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm xã hội, trong đó có quy định về việc sẽ giảm điều kiện về số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu từ 20 năm xuống còn 15 năm để được hưởng lương hưu hàng tháng.

Theo Điều 64 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu và khi nghỉ việc có thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên thì cũng sẽ được hưởng lương hưu. Với quy định điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu chỉ còn 15 năm thì cơ hội được hưởng lương hưu hằng tháng của người lao động cũng sẽ tăng cao hơn so với trước kia.

4. Bổ sung cách tính mức hưởng lương hưu hằng tháng

Từ ngày 01/7/2025, người lao động nghỉ hưu được hưởng mức lương hưu như sau:

	Mức hưởng lương hưu theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014		Mức hưởng lương hưu theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024
Thời gian đóng BHXH	Nam (% mức lương bình quân)	Nữ (% mức lương bình quân)	Nam (% mức lương bình quân)	Nữ (% mức lương bình quân)
15 năm		45	40	45
16 năm		47	41	47
17 năm		49	42	49
18 năm		51	43	51
19 năm		53	44	53
20 năm	45	55	45	55
21 năm	47	57	47	57
22 năm	49	59	49	59
23 năm	51	61	51	61
24 năm	53	63	53	63
25 năm	55	65	55	65
26 năm	57	67	57	67
27 năm	59	69	59	69
28 năm	61	71	61	71
29 năm	63	73	63	73
30 năm	65	75	65	75
31 năm	67		67
32 năm	69		69
33 năm	71		71
34 năm	73		73
35 năm	75		75

5. Giảm độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội

Theo khoản 2 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, trợ cấp hưu trí xã hội là loại hình bảo hiểm xã hội do ngân sách nhà nước bảo đảm, được xây dựng trên cơ sở kế thừa và phát triển một phần từ quy định về trợ cấp xã hội hằng tháng với người cao tuổi không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng.

Theo đó, từ 01/7/2025, độ tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội của người lao động sẽ được giảm xuống còn 75 tuổi theo Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (hiện hành là 80 tuổi).

Riêng đối với người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo thì từ đủ 70 - dưới 75 tuổi sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

6. Tăng quyền lợi để khuyến khích người lao động hưởng lương hưu thay vì nhận bảo hiểm xã hội một lần

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 bổ sung quy định nhằm gia tăng quyền lợi, tăng tính hấp dẫn, khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu thay vì nhận bảo hiểm xã hội một lần.

Theo đó, từ 01/7/2025, người lao động không hưởng bảo hiểm xã hội một lần mà bảo lưu thời gian đóng để tiếp tục tham gia thì có cơ hội được thụ hưởng các quyền lợi cao hơn như:

- Được hưởng các chế độ với mức hưởng cao hơn khi tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội.

- Được hưởng lương hưu với điều kiện dễ dàng hơn

- Trong thời gian hưởng lương hưu được Quỹ bảo hiểm xã hội đóng Bảo hiểm y tế

- Được hưởng trợ cấp hằng tháng khi không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội

- Trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng thì được ngân sách Nhà nước đóng Bảo hiểm y tế.

Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động đã chấm dứt tham gia bảo hiểm xã hội nếu có đề nghị thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

- Đủ tuổi hưởng lương hưu mà <15 năm đóng bảo hiểm xã hội;

- Ra nước ngoài để định cư;

- Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS;

- Người có mức suy giảm khả năng lao động ≥81%; người khuyết tật đặc biệt nặng;

- Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước ngày 01/7/2025, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc mà cũng không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội <20 năm.

Như vậy, đối với người bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội từ ngày 01/7/2025 trở đi thì sẽ giải quyết bảo hiểm xã hội một lần trong các trường hợp nêu trên.

7. Bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội cho người không có lương hưu

Trợ cấp hưu trí xã hội là một sự bổ sung về chế độ cần thiết để góp phần đảm bảo cuộc sống cho những người lao động không có lương hưu hay trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng khi về hưu.

Theo Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khi có đủ các điều kiện:

(1) Từ đủ 75 tuổi trở lên;

(2) Không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng, trừ trường hợp khác theo quy định của Chính phủ;

(3) Có văn bản đề nghị hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Ngoài ra, công dân Việt Nam từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo và đáp ứng đủ điều kiện quy định tại điểm (2) và điểm (3) thì được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội trên cơ sở đề nghị của Chính phủ phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách nhà nước từng thời kỳ.

Huy Quang