Chuyến xe khách liên tỉnh dừng ở đầu làng để trả khách. Sau một tháng lên Hà Nội thăm con cháu, ông Quân giờ mới về nhà. Chiều hôm sau ông mang bàn cờ ra nhà văn hóa để chơi cờ tướng với mấy người bạn thường ngày vẫn gặp gỡ trò chuyện, giao lưu. Vừa trông thấy ông Trường (hàng xóm) đang ngồi trên ghế đá ở sân nhà văn hóa, ông Quân đã tươi cười chào.
Ông Quân: Lâu ngày không gặp, trông ông dạo này có vẻ gầy đi ấy chứ.
Ông Trường: Thì ông đi cả tháng, không có bạn chơi cờ. Tôi chả buồn quá đi… Lại thêm chuyện nhà ông Bình nữa, tôi cứ suy nghĩ mãi.
Ông Quân (ngạc nhiên): Nhà ông Bình có việc gì hả ông? Tôi tưởng năm nay thằng Hải con trai ông ấy đã cai nghiện được rồi mà.
Ông Trường (trầm ngâm): Tưởng là như thế mà không phải ông ạ! Cách đây hai tuần, tôi gặp ông ấy chạy đôn đáo tìm nơi cai nghiện cho nó…
Ông Quân: Vậy sáng mai, tôi và ông bố trí sang ông ấy xem tình hình như thế nào. Tôi nghĩ là mình có cách giúp ông ấy giải quyết trường hợp của thằng Hải rồi. Khi ở trên Hà Nội, tôi cũng tranh thủ đi thăm họ hàng anh em, gặp đúng được cháu họ làm cán bộ trung tâm cai nghiện thành phố. Tôi cũng nhớ đến trường hợp thằng Hải nhà ông Bình, hỏi được nhiều thông tin có giá trị, biết được nhiều điều.
Ông Trường: Vậy hả, thế thì tôi với ông sang nhà ông ấy xem có giúp gì được không. Nghĩ cũng tội cho ông ấy quá.
Ngày hôm sau, tại nhà ông Bình. Ông Bình rót chén trà mời 02 ông Quân và Trường rồi nói:
Ông Bình: Tôi đang rối trí quá! Chả giấu gì các ông, thằng Hải tái nghiện, chính quyền có thông báo đi cai nghiện bắt buộc. Vợ tôi thương con, bảo nó mới có 16 tuổi nên cứ bắt tôi lên phường xin cho cai nghiện tự nguyện tại nhà… Mà xin có được đâu, quy định phải cai nghiện bắt buộc, đến là khổ!
Ông Quân: Tôi đến gặp ông vì đợt lên Hà Nội đi thăm thằng cháu họ lại là cán bộ của trung tâm cai nghiện thành phố. Hai bác cháu trò chuyện đầu đuôi thế nào, tôi lại nhớ ra cháu Hải nhà mình nên có hỏi chuyện, biết thêm nhiều thông tin. Theo quy định tại Điều 33 Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 quy định về cai nghiện ma túy cho người nghiện từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi bị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc khi thuộc một trong các trường hợp: Không đăng ký, không thực hiện hoặc tự ý chấm dứt cai nghiện ma túy tự nguyện; trong thời gian cai nghiện ma túy tự nguyện bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy; Người nghiện ma túy các chất dạng thuốc phiện không đăng ký, không thực hiện hoặc tự ý chấm dứt điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế hoặc bị chấm dứt điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế do vi phạm quy định về điều trị nghiện.
Cháu Hải nhà mình thuộc trường hợp “trong thời gian cai nghiện ma túy tự nguyện bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy” phải đi cai nghiện bắt buộc, chứ không được cai nghiện ở nhà nữa.
Ông Trường: Đúng đấy, cháu Hải cai nghiện ở nhà cả nửa năm mà không thể cắt cơn nghiện. Ta đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo những quy trình cai nghiện bài bản hơn, được điều trị cắt cơn, giải độc; được giáo dục, tư vấn, phục hồi hành vi, nhân cách; lao động trị liệu, học nghề… Tôi thấy báo đài vẫn đưa tin về các trung tâm cai nghiện cộng đồng giờ hoạt động cũng hiệu quả lắm. Chứ ở nhà, gia đình có hỗ trợ thế nào cũng không thể tốt bằng Trung tâm đâu…
Ông Bình: Tôi cũng biết là như vậy, nhưng vợ tôi thương con, sợ đi Trung tâm thiếu thốn, khổ sở…
Ông Quân: Ông yên tâm, thằng Hải chưa đủ 18 tuổi nên Nhà nước có chế độ cai nghiện phù hợp với đặc điểm về thể chất, độ tuổi, nhận thức của cháu. Ngoài việc điều trị theo phác đồ cai nghiện, cháu còn được học văn hóa, học nghề, lao động trị liệu và các hoạt động phục hồi hành vi, nhân cách, tức là họ giáo dục cả đạo đức, lối sống, hướng con em đến suy nghĩ tích cực…
Theo cháu họ tôi nói, căn cứ vào đặc điểm tại bệnh án, các kết quả xét nghiệm, cán bộ tiếp nhận phân loại đối tượng theo mức độ nghiện và loại ma túy sử dụng, tình trạng sức khỏe... để bố trí vào các khu điều trị và lên kế hoạch điều trị phù hợp với từng người. Đồng thời, Trung tâm thực hiện các liệu pháp tâm lý tập thể, nhằm phục hồi toàn diện về nhân cách, sức khỏe, tâm lý cho người nghiện như: giao ban buổi sáng, tọa đàm, trò chuyện về các chủ đề đạo đức, trách nhiệm với gia đình và xã hội. Các hoạt động rất phong phú, thể hiện tình thương yêu của tập thể với cá nhân và trách nhiệm của cá nhân với tập thể, đó như một gia đình. Qua các hoạt động giáo dục tập thể sẽ giúp cho người nghiện nhận thức rõ những hành vi sai trái của mình. Tổ chức cho người nghiện học tập về pháp luật, đạo đức, tác phong, lối sống lành mạnh, có trách nhiệm, tự tin…
Ông Trường thêm vào câu chuyện: Tôi xem tivi thấy, trong các cơ sở cai nghiện bắt buộc là cơ sở công lập do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thành lập, trong đó có bố trí cả các khu cai nghiện ma túy riêng cho người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi đấy. Ông không phải quá lo lắng đâu.
Ông Bình: Nghe các ông nói, tôi cũng yên tâm hơn. Để tôi động viên bà nhà và nhanh chóng đưa cháu đi cai nghiện, chứ cứ để ở nhà, dai dẳng mãi thế này thì hỏng.
Ông Quân: Đúng đấy, gia đình ta phải nhanh chóng chấp hành quy định của nhà nước, đưa cháu Hải đi cai nghiện bắt buộc, đấy là mình lo cho tương lai của cháu. Ông bà cũng cần phải thường xuyên quan tâm theo dõi nếp sống sinh hoạt, các mối quan hệ bạn bè, nhân cách hàng ngày để từ đó có những biện pháp giúp đỡ, ngăn chặn những hành vi có thể dùng ma túy lại, động viên khích lệ những hành vi tích cực; tạo các điều kiện cần thiết về vật chất, tinh thần cho người nghiện có việc làm, học nghề, tham gia văn nghệ, thể dục thể thao... Chúng ta cùng phải hỗ trợ, động viên, giúp con cháu cai nghiện thành công, còn xây dựng gia đình, lấy vợ, sinh con sau này nữa chứ. Cháu Hải còn trẻ, con đường phía trước còn dài.
Ông Trường: Ông Quân nói đúng đấy. Khi nào cháu Hải đi cai nghiện ổn định rồi, ông lại bố trí thời gian ra nhà văn hóa chơi cờ tướng cùng chúng tôi nhé! Cháu Hải sẽ cai nghiện thành công, tôi tin tưởng nhất định là thế.
Ông Bình gật đầu: Cảm ơn các ông đã động viên, chia sẻ, tôi nhất định động viên, khuyên nhủ nó cố gắng cai nghiện thành công. May quá có các ông làm bầu bạn tuổi già.
Minh Anh