Hỏi: Bà A có một căn hộ chung cư. Năm 2020, bà đã thế chấp căn hộ chung cư này cho ngân hàng X để vay vốn kinh doanh. Hiện nay, do không có nhu cầu sử dụng, bà A muốn cho vợ, chồng anh B thuê căn hộ nêu trên nhưng bản chính Giấy chứng nhận sở hữu căn hộ lại đang do ngân hàng X giữ. Xin hỏi, bà A có thể yêu cầu ngân hàng X giao lại Giấy chứng nhận để làm các thủ tục ký kết hợp đồng thuê nhà với vợ, chồng anh B hay không?
Trả lời:
Theo quy định tại Nghị định số 21/2021/NĐ-CP ngày 19/3/2021 của Chính phủ quy định thi hành Bộ luật Dân sự về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ (Nghị định 21/2021/NĐ-CP), hợp đồng bảo đảm được hiểu như sau:
Hợp đồng bảo đảm bao gồm hợp đồng cầm cố tài sản, hợp đồng thế chấp tài sản, hợp đồng đặt cọc, hợp đồng ký cược, hợp đồng ký quỹ, hợp đồng mua bán tài sản có bảo lưu quyền sở hữu, hợp đồng bảo lãnh hoặc hợp đồng tín chấp.
Hợp đồng bảo đảm có thể là sự thỏa thuận giữa bên bảo đảm và bên nhận bảo đảm hoặc thỏa thuận giữa bên bảo đảm, bên nhận bảo đảm và người có nghĩa vụ được bảo đảm. Hợp đồng bảo đảm có thể được thể hiện bằng hợp đồng riêng hoặc là điều khoản về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong hình thức giao dịch dân sự khác phù hợp với quy định của pháp luật.

Khoản 1 Điều 6 Nghị định số 21/2021/NĐ-CP quy định về việc giữ, sử dụng, giao, nhận Giấy chứng nhận như sau:
“Trường hợp tài sản bảo đảm được dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ khác hoặc để thực hiện giao dịch dân sự khác mà bên nhận bảo đảm đang giữ bản chính Giấy chứng nhận thì người này giao bản chính Giấy chứng nhận cho chủ thể trong giao dịch liên quan hoặc thực hiện nghĩa vụ khác theo thỏa thuận để chủ thể trong giao dịch liên quan thực hiện thủ tục theo quy định của pháp luật.
Trường hợp bên nhận bảo đảm giao bản chính Giấy chứng nhận cho chủ thể trong giao dịch liên quan thì chủ thể đã nhận phải giao lại bản chính Giấy chứng nhận cho bên nhận bảo đảm ngay sau khi thực hiện xong thủ tục, nếu chậm hoặc không giao lại bản chính Giấy chứng nhận mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.”
Căn cứ quy định nêu trên, khi thực hiện giao dịch cho thuê căn hộ, bà A (bên có tài sản bảo đảm) có thể thỏa thuận, đề nghị ngân hàng X (bên nhận bảo đảm) giao lại bản chính Giấy chứng nhận để bà A và vợ, chồng anh B thực hiện các thủ tục ký kết hợp đồng thuê nhà. Ngay sau khi thực hiện xong thủ tục ký hợp đồng thuê nhà theo quy định, bà A phải bàn giao lại Giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ nêu trên cho ngân hàng X.
Nguyễn Nguyên