Trợ giúp pháp lý là chính sách có ý nghĩa nhân văn sâu sắc trong các chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước. Đây không chỉ là công cụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các đối tượng yếu thế, đối tượng đặc thù trong xã hội mà còn góp phần nâng cao nhận thức pháp luật, là cầu nối giúp người dân tiếp cận và thực hiện đầy đủ các chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước, đồng thời, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trong tiến trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa nói chung và xây dựng mô hình Chủ nghĩa xã hội gắn với con người Xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng nói riêng trong thời gian tới.  

Thực hiện Kế hoạch công tác của Ngành Tư pháp và tích cực hưởng ứng chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Tư pháp (28/8/1945 - 28/8/2025), đồng thời, bám sát tình hình nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước số 1 đã triển khai thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ được giao theo chức năng của đơn vị và đã đạt được kết quả đáng ghi nhận… Đây là cơ sở quan trọng để thực hiện có hiệu quả Luật Trợ giúp pháp lý và tăng cường các hoạt động trợ giúp pháp lý trên địa bàn thành phố.

Trong thời gian qua, Trung tâm đã tham mưu Sở Tư pháp trình Ủy ban nhân dân thành phố ban hành: Kế hoạch thực hiện trợ giúp pháp lý cho người khuyết tật có khó khăn về tài chính; Kế hoạch thực hiện trợ giúp pháp lý tại cơ sở; Kế hoạch hoạt động hàng năm của Trung tâm; tham mưu Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng ban hành Kế hoạch hoạt động của Hội đồng.

Về công tác truyền thông, Trung tâm thường xuyên phối hợp với Đài Phát thanh - Truyền hình Hải Phòng (nay là Báo và Phát thanh, truyền hình Hải Phòng) thực hiện chuyên mục “Nhịp cầu pháp luật”, “Bàn tròn pháp luật” để tuyên truyền về trợ giúp pháp lý, trả lời bạn xem truyền hình về các vướng mắc pháp luật người dân quan tâm. 

Nhằm đưa pháp luật tới người dân ở cơ sở, Trung tâm phối hợp với Hội Người khuyết tật, Hội Nạn nhân chất độc da cam, Hội Cựu chiến binh, Hội Nông dân, Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố, Phòng Tư pháp các quận, huyện và chính quyền cơ sở tổ chức trợ giúp pháp lý tại cơ sở để tư vấn pháp luật cho các đối tượng được trợ giúp pháp lý.

Về kết quả thực hiện vụ việc trợ giúp pháp lý, năm 2024, Trung tâm đã thực hiện tổng số 1.211 vụ việc, cụ thể: thực hiện tham gia tố tụng là 759 vụ; tư vấn pháp luật: 261 vụ việc. Trong đó, có 421 vụ việc tham gia tố tụng thành công, không những giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người được trợ giúp pháp lý mà còn giúp cho các cơ quan điều tra, truy tố, xét xử giải quyết vụ án được khách quan, toàn diện, hạn chế được oan sai trong hoạt động tố tụng.

Quang cảnh buổi trợ giúp pháp lý tại cơ sở

Để hoạt động trợ giúp pháp lý được thông suốt, liên tục, không bị gián đoạn khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, bảo đảm hiệu quả hoạt động trợ giúp pháp lý, đáp ứng nhu cầu của người dân, trong thời gian tới, công tác trợ giúp pháp lý sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, triển khai đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp như:

          - Tiếp tục công tác truyền thông về hoạt động trợ giúp pháp lý bằng việc đa dạng hóa các hình thức truyền thông (qua đài, báo, truyền hình, trang tin điện tử, mạng xã hội facebook, zalo…) về các quy định của Luật Trợ giúp pháp lý đến đông đảo người dân, các cơ quan tiến hành tố tụng, trong đó chú trọng công tác giải thích quyền của người được trợ giúp pháp lý.

         - Chú trọng nâng cao năng lực cho đội ngũ Trợ giúp viên pháp lý nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao, đa dạng, chuyên sâu về trợ giúp pháp lý của người dân thông qua hoạt động tập huấn, bồi dưỡng hoặc các hình thức chia sẻ kinh nghiệm. Mỗi trợ giúp viên pháp lý cần tiếp tục chủ động học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cũng như trao đổi chia sẻ kinh nghiệm với những người thực hiện trợ giúp pháp lý khác theo hình thức phù hợp như tổ chức tham gia các phiên tòa mẫu để đánh giá, rút kinh nghiệm. Đặc biệt nâng cao trình độ kỹ năng hỏi, tranh luận tại phiên tòa đối với các Trợ giúp viên pháp lý.

        - Tích cực thực hiện cung cấp dịch vụ trợ giúp pháp lý miễn phí cho người được trợ giúp pháp lý dưới nhiều hình thức, đặc biệt chú trọng công tác trợ giúp pháp lý trong hoạt động tham gia tố tụng cả về số lượng và chất lượng vụ việc.

        - Tăng cường sự phối hợp giữa các tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý với các cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan trong việc giới thiệu, giải thích quyền trợ giúp pháp lý, xác minh diện trợ giúp pháp lý, cung cấp danh sách Trợ giúp viên pháp lý, cung cấp các biểu mẫu mới về tố tụng trong hoạt động trợ giúp pháp lý. Thực hiện tốt Chương trình phối hợp người thực hiện trợ giúp pháp lý trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự, trực trợ giúp pháp lý tại Tòa án.

        - Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác trợ giúp pháp lý nhằm tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và đẩy mạnh, tăng mức độ cung cấp dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực trợ giúp pháp lý, đáp ứng yêu cầu trợ giúp pháp lý ngày càng cao của người dân.

       - Trung tâm chủ động đề xuất với cơ quan có thẩm quyền để nghiên cứu chính sách để tiếp tục thu hút các nguồn lực thực hiện trợ giúp pháp lý, hỗ trợ, khuyến khích, ghi nhận và tôn vinh các tổ chức, cá nhân tham gia, đóng góp cho công tác trợ giúp pháp lý nói chung và việc thực hiện vụ việc trợ giúp pháp lý thành công, hiệu quả nói riêng để khích lệ sự tham gia nhiều hơn nữa của họ đối với hoạt động trợ giúp pháp lý. Qua đó, góp phần khẳng định vai trò của hoạt động trợ giúp pháp lý là dịch vụ công thiết yếu của Ngành Tư pháp.

Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước số 1