Ngày 10/12/2024, tại Phiên họp thứ 40, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của một số chức danh theo Báo cáo số 726/BC-CP ngày 28/10/2024 của Chính phủ.
Thực hiện chủ trương của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đồng thời việc triển khai thực hiện quy định của Luật Thanh tra năm 2022 đã dẫn đến việc thay đổi nhiệm vụ, quyền hạn của các chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thanh tra được quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính, từ đó phát sinh một số khó khăn trong xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực này.
Trên cơ sở đó, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính tại các nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thanh tra để bảo đảm tính thống nhất với các văn bản quy phạm pháp luật về thanh tra.
Trên cơ sở pháp lý theo quy định tại khoản 2 Điều 53 của Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2020 “Trường hợp chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính có sự thay đổi về nhiệm vụ, quyền hạn thì thẩm quyền xử phạt của chức danh đó do Chính phủ quy định sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội”.
Do đó, việc Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến trước khi sửa đổi, bổ sung các chức danh có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính do có sự thay đổi và nhiệm vụ, quyền hạn là bảo đảm cơ sở pháp lý, đúng thẩm quyền theo quy định của luật.

Đối với các chức danh trước đây có thẩm quyền xử phạt và thuộc cơ quan thực hiện chức năng thanh tra (theo quy định tại Luật Thanh tra năm 2010 và các nghị định về thanh tra chuyên ngành), nhưng theo quy định của Luật Thanh tra năm 2022 và Nghị định số 03/2024/NĐ-CP thì không còn được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành, các ý kiến tán thành đề xuất của Chính phủ bỏ thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính đối với 5 chức danh gồm:
Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại;
Chủ tịch Ủy ban nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài;
Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và phát triển nông thôn;
Cục trưởng Cục Y tế dự phòng;
Chi cục trưởng Chi cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình thuộc Sở Y tế.
Tuấn Hưng