Đề án “Xây dựng chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng giai đoạn 2025-2030 và những năm tiếp theo” nhằm hướng tới xây dựng thành phố phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa đặc trưng, trong đó con người là trung tâm, chủ thể, mục tiêu và là động lực của sự phát triển; đồng thời cụ thể hóa các Nghị quyết của Đảng, Nghị quyết 45 của Bộ Chính trị về phát triển Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Hải Phòng là thực tế sinh động
Tại hội nghị quán triệt, triển khai nội dung Hội nghị Trung ương 10, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh “Mỗi địa phương cần cụ thể hóa, xác định rõ định hướng, giải pháp xây dựng mô hình chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa ở từng địa phương. Hải Phòng, Đà Nẵng đi đầu thực hiện, tạo cơ sở rút kinh nghiệm, nhân rộng trong cả nước”.
Trong chuyến thăm, làm việc với Đảng bộ thành phố tháng 11/2024, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm một lần nữa nêu rõ: “Là địa phương năng động, sáng tạo, Hải Phòng càng phải chủ động và càng có điều kiện xây dựng, phát hiện những mô hình mới từ trong thực tiễn phát triển phong phú của thành phố”.
Có thể nói, việc lựa chọn Hải Phòng cùng với Đà Nẵng đi đầu xây dựng mô hình chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa bởi chính những thực tế sinh động của Hải Phòng gắn với quá trình xây dựng, phát triển, đổi mới của đất nước.
Trong chiều dài lịch sử của dân tộc, Hải Phòng luôn giữ vị trí chiến lược trọng yếu về dựng nước và giữ nước. Hải Phòng – thành phố “Trung dũng- Quyết thắng” trong chiến đấu, giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước. Và trong hơn 40 năm đổi mới đất nước, Hải Phòng vẫn luôn phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn “xé rào” vượt qua khó khăn, tất cả vì mục tiêu chung phát triển thành phố, vì nhân dân.
10 năm qua, Hải Phòng ngày càng khẳng định vị thế, là động lực tăng trưởng của vùng Duyên hải Bắc bộ và luôn là địa phương nằm trong tốp đầu tăng trưởng của cả nước. Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã có những đánh giá, nhận xét quan trọng: “Thời gian qua, Hải Phòng đã đạt được những thành tựu mà nhiều địa phương khác chưa làm được khi cùng chung một bối cảnh và thể chế. Nhiều mô hình hay, kinh nghiệm tốt trong nhiều lĩnh vực là sáng kiến của Hải Phòng, cần được tổng kết và có thể áp dụng cho nhiều địa phương. Điều này có được là nhờ Đảng bộ và chính quyền thành phố Hải Phòng đã biết khơi dậy tinh thần "dám nghĩ - dám làm" của lãnh đạo thành phố, biết phát huy tiềm năng, chí khí, bản lĩnh, kiên nghị, thông minh và táo bạo vốn đã thành cốt cách của người Hải Phòng”.
Tại tọa đàm khoa học “Chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng giai đoạn 2025 - 2030 và những năm tiếp theo” tổ chức vừa qua, Giáo sư, Tiến sĩ Phùng Hữu Phú, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương cho rằng: Đi đầu xây dựng mô hình chủ nghĩa xã hội bên cạnh thuận lợi còn có rất nhiều khó khăn. Hải Phòng, mảnh đất nơi đầu sóng ngọn gió, nên càng phải bản lĩnh, tiên phong, năng động, sáng tạo. Điều này được thể hiện rõ trong quá trình xây dựng Đề án và hy vọng với truyền thống dám nghĩ, dám làm. Hải Phòng sẽ như ngọn hải đăng, đi đầu trong đổi mới.
Đồng chí Nguyễn Văn Thuận, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Thành ủy nhấn mạnh, Hải Phòng là địa phương đầu tiên được giao nhiệm vụ nghiên cứu, đề xuất mô hình xây dựng chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa, cho thấy sự tin tưởng cao của Trung ương Đảng với thành phố. Điều này cũng khẳng định Hải Phòng luôn là địa phương chủ động, năng động, luôn dám nghĩ, dám làm, đi đầu với nhiều mô hình, cách làm mới.
Nhiệm vụ này cũng là thách thức rất lớn, đòi hỏi phải đánh giá khách quan những mô hình, những thành tựu đổi mới đạt được, từ đó đề xuất mô hình, giải pháp, cơ chế đặc thù để hiện thực hóa các tiêu chí hướng tới xây dựng chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa trong bối cảnh Hải Phòng mở rộng không gian phát triển sau hợp nhất tỉnh Hải Dương ngày càng hội nhập sâu rộng, phát triển bứt phá, bước vào giai đoạn mới, kỷ nguyên vươn mình cùng đất nước.
Nhiệm vụ trọng tâm
Việc nghiên cứu xây dựng đề án vào thời điểm này là phù hợp với thực tiễn của thành phố, phù hợp xu hướng yêu cầu phát triển của thành phố, đất nước trong tình hình mới. Đề án được nghiên cứu, xây dựng trong bối cảnh tác động mạnh mẽ của công nghiệp cách mạng 4.0, của thời đại khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, sự cạnh tranh, sự xung đột khu vực, thế giới giữa các cường quốc.
Đất nước đang sẵn sàng bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Trong bài viết chuyên đề về “Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: “Tập trung xây dựng mô hình xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trọng tâm là xây dựng con người xã hội chủ nghĩa”.
Chính vì vậy, xây dựng Đề án được Ban Thường vụ Thành ủy xác định là nhiệm vụ trọng tâm, then chốt, nhằm thực hiện thành công những mục tiêu đề ra trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. Đặc biệt, sau hợp nhất với tỉnh Hải Dương, thành phố Hải Phòng mới đang đứng trước cơ hội vàng để phát triển, bởi quy mô kinh tế tăng, đứng thứ 3 cả nước, tạo dư địa phát triển rộng lớn, cộng hưởng thế mạnh và mở rộng không gian phát triển hướng biển.
Để phát huy tối đa lợi thế, cơ hội, tiềm năng đó, với quyết tâm chính trị cao nhất, Ban Thường vụ Thành ủy đặt ra yêu cầu trong quá trình nghiên cứu Đề án là phải gắn với điều kiện hoàn cảnh lịch sử cụ thể của thành phố Cảng anh hùng và vùng đất văn hiến xứ Đông, cũng như tính cách đặc trưng của người Hải Phòng, từ đó có cách làm sáng tạo của Hải Phòng.
Tháng 12/2024, tại Trường Chính trị Tô Hiệu, phát biểu tại hội thảo khoa học với chủ đề: “chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng”, đồng chí Lê Tiến Châu, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội nêu rõ: Con người Hải Phòng rất đặc biệt, ngoài tính thẳng thắn, hào sảng, còn rất mạnh mẽ, dám nói, dám làm, dám đi trước và dám chịu trách nhiệm. Và lịch sử đã chứng minh điều đó. Việc Hải Phòng xây dựng Đề án cũng tiếp tục chứng minh điều này.
Đồng chí Lê Tiến Châu cũng nhấn mạnh, theo quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về chủ nghĩa xã hội có những đặc trưng chung, cốt lõi. Nhưng khi áp dụng ở mỗi quốc gia sẽ có những đặc thù riêng. Việc nghiên cứu xây dựng chủ nghĩa xã hội theo mô hình nào, cách làm ra sao cũng phải kiên định mục tiêu, nền tảng trên cơ sở lý luận Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phù hợp với thực tiễn đất nước, của Hải Phòng. Nghiên cứu chủ nghĩa với mục tiêu xây dựng cho Hải Phòng mô hình riêng, đặc trưng riêng. Và chủ thể thụ hưởng phải là người dân. Người dân phải là chủ thể chính.
Tại hội thảo hoàn thiện Đề án “Xây dựng chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa tại thành phố Hải Phòng giai đoạn 2025-2030 và những năm tiếp theo”, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương khẳng định: Ở cấp độ địa phương, Hải Phòng phải xác định đúng, đầy đủ, sâu sắc, toàn diện các giá trị đặc trưng gắn với lịch sử vùng đất, văn hóa, con người, các điều kiện tự nhiên, tiềm năng, lợi thế, mức độ phát triển của địa phương.
Đây là những căn cứ khoa học và thực tiễn rất quan trọng để Hải Phòng nói riêng và các địa phương trên cả nước nói chung xác định các phương hướng, đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, phát huy tối đa các nguồn lực cho sự phát triển, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng.
Để nghiên cứu, xây dựng Đề án, Hải Phòng cần tiếp tục phát huy tinh thần năng động, sáng tạo và bản lĩnh dám làm, dám đi tiên phong xây dựng chủ nghĩa xã hội gắn với con người xã hội chủ nghĩa tại Hải Phòng, từ đó tiếp tục góp phần cùng cả nước làm rõ hơn, nâng tầm lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường chủ nghĩa xã hội.