Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến về dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), dự kiến sẽ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025). Đây là bước điều chỉnh quan trọng, nhằm hiện đại hóa quản lý viên chức, phù hợp với yêu cầu thực tiễn và tiến trình cải cách chế độ công vụ, công chức, viên chức ở Việt Nam.

Nội dung chính của dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi)

Dự thảo gồm 6 Chương, 42 Điều (giảm 20 Điều so với Luật hiện hành), kế thừa Luật Viên chức 2010 (đã sửa đổi, bổ sung năm 2019) và bổ sung nhiều quy định mới.

Quản lý theo vị trí việc làm

• Tuyển dụng, sử dụng, đánh giá viên chức sẽ gắn với yêu cầu của vị trí việc làm, năng lực và kết quả công việc, thay vì chỉ dựa vào thâm niên hoặc ngạch, bậc.
• Hướng tới bỏ quy định xếp lương gắn với việc xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp, thay bằng trả lương theo hiệu quả công việc.

Đa dạng hóa phương thức tuyển dụng

• Ngoài thi tuyển và xét tuyển truyền thống, dự thảo bổ sung hình thức ký hợp đồng trực tiếp đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đặc biệt.
• Các đơn vị sự nghiệp công lập sẽ được chủ động lựa chọn hình thức tuyển dụng, bảo đảm công khai, minh bạch, cạnh tranh.
• Người Việt Nam ở nước ngoài hoặc người nước ngoài đang sinh sống tại Việt Nam có thể đăng ký dự tuyển theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
• 

Mở rộng quyền của viên chức

Dự thảo bổ sung nhiều quyền mới, trong đó:

• Viên chức được ký hợp đồng thực hiện hoạt động nghề nghiệp tại đơn vị sự nghiệp khác ngoài nơi đang công tác.
• Được tham gia góp vốn, thành lập, quản lý và điều hành doanh nghiệp nhằm thương mại hóa kết quả nghiên cứu, khai thác sáng chế, công nghệ do đơn vị tạo ra.
• Có thể tham gia làm việc tại các doanh nghiệp, tổ chức trong và ngoài nước theo thỏa thuận.
• Được miễn, giảm trách nhiệm trong một số trường hợp như: chấp hành mệnh lệnh trái pháp luật nhưng đã báo cáo, gây thiệt hại do bất khả kháng hoặc thực hiện đổi mới sáng tạo vì lợi ích chung.

Đổi mới công tác đánh giá viên chức

• Đánh giá phải dân chủ, công khai, minh bạch, khách quan, liên tục.
• Tiêu chí đánh giá gắn với kết quả, sản phẩm của từng vị trí việc làm và khả năng thích ứng, đổi mới.
• Ứng dụng công nghệ số trong theo dõi, đánh giá và xếp loại viên chức.
• Người đứng đầu đơn vị sự nghiệp có thẩm quyền quyết định sàng lọc viên chức không đáp ứng yêu cầu công việc.

Một số điểm mới khác

• Viên chức được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng theo quy định của pháp luật.
• Xây dựng, quản lý và khai thác Cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức, phục vụ Chính phủ điện tử và chuyển đổi số.

Đức Quân