Vừa qua, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết 226/2025/NQ15 ngày 27/6/2025 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng, với 447/449 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, đạt tỷ lệ 99,55%.
Nghị quyết quy định nhiều nội dung quan trọng nhằm tạo điều kiện thuận lợi để thành phố Hải Phòng phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, bứt phá mạnh mẽ hơn trong phát triển kinh tế - xã hội.
Về quản lý đầu tư
Ủy ban nhân dân thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng bến cảng, khu bến cảng có quy mô vốn đầu tư từ 2.300 tỷ đồng trở lên thuộc cảng biển Hải Phòng; chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư xây dựng bến cảng, khu bến cảng thuộc cảng biển Hải Phòng đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư trước ngày Nghị quyết này có hiệu lực thi hành.
Trình tự, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án được thực hiện theo trình tự, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư áp dụng đối với dự án thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo quy định của pháp luật về đầu tư.
Ủy ban nhân dân thành phố tổ chức quản lý, bảo trì các tuyến đường thủy nội địa quốc gia trên địa bàn Thành phố; tổ chức quản lý hoạt động của cảng, bến thủy nội địa trên tuyến đường thủy nội địa quốc gia trên địa bàn Thành phố.
Ngân sách thành phố được hưởng 100% số thu phí, lệ phí từ tuyến đường thủy nội địa trên tuyến đường thủy nội địa quốc gia và từ quản lý hoạt động cảng, bến thủy nội địa trên địa bàn Thành phố. Thành phố được sử dụng nguồn ngân sách nhà nước và các nguồn vốn hợp pháp khác để thực hiện việc đầu tư, bảo trì tuyến đường thủy nội địa, cảng, bến thủy nội địa trên địa bàn Thành phố theo quy định của pháp luật.
Về quản lý quy hoạch, đô thị, tài nguyên và môi trường
Ủy ban nhân dân Thành phố được bán nhà chung cư thuộc tài sản công do Thành phố xây dựng từ ngân sách nhà nước hoặc theo hình thức hợp đồng BT hình thành từ sau ngày 31 tháng 12 năm 1994 đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2025. Việc bán nhà chung cư được thực hiện như sau:
a) Đối tượng được quyền mua nhà là các hộ dân đã ký kết hợp đồng thuê nhà chung cư đó lần đầu với cơ quan nhà nước trước ngày 01 tháng 01 năm 2025 hoặc các hộ dân thuộc diện di dời các chung cư cũ, phải di dời do giải phóng mặt bằng;
b) Trình tự, thủ tục bán nhà chung cư thực hiện theo trình tự, thủ tục bán nhà ở cũ thuộc tài sản công theo quy định của pháp luật về nhà ở;
c) Ủy ban nhân dân Thành phố quy định giá bán nhà chung cư (bao gồm chi phí để thu hồi vốn đầu tư xây dựng và giá trị quyền sử dụng đất) cho các đối tượng quy định điểm a khoản này bảo đảm công khai, minh bạch, công bằng, không để thất thoát, lãng phí, tiêu cực.
Về thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức, chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng, nhà quản lý, người lao động có trình độ cao
Nghị quyết nêu rõ, Thành phố thực hiện cơ chế tạo nguồn thực hiện cải cách tiền lương theo quy định. Sau khi ngân sách Thành phố bảo đảm đủ nguồn thực hiện cải cách tiền lương và các chính sách an sinh xã hội do trung ương ban hành trong thời gian thực hiện Nghị quyết này, Hội đồng nhân dân Thành phố được quyết định sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư của ngân sách Thành phố và cho phép ngân sách cấp dưới sử dụng nguồn cải cách tiền lương còn dư để chi:
- Thu nhập bình quân tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức làm việc trong các cơ quan chính quyền, Đảng, đoàn thể do Thành phố quản lý theo hiệu quả công việc với mức không quá 0,8 lần mức lương ngạch bậc, chức vụ hoặc mức lương theo vị trí việc làm, chức danh, chức vụ lãnh đạo;
- Thu nhập cho các chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng, nhà quản lý, người lao động có trình độ cao làm việc trên địa bàn Thành phố. Mức chi do Hội đồng nhân dân Thành phố quyết định.
“Thưởng” vượt thu từ hoạt động xuất nhập khẩu
Một trong các chính sách đặc thù tại Nghị quyết là chính sách hằng năm, ngân sách trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách Thành phố 70% số tăng thu ngân sách trung ương từ hoạt động xuất, nhập khẩu (không bao gồm thuế giá trị gia tăng) so với dự toán được Thủ tướng Chính phủ giao để thực hiện đầu tư các dự án, công trình kết cấu hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp, Khu TMTD và kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của đảo Bạch Long Vĩ. Về bản chất đây là khoản thưởng vượt thu từ hoạt động xuất, nhập khẩu so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao nhằm động viên khuyến khích địa phương phấn đấu tăng thu đóng góp lớn hơn cho ngân sách Trung ương. Đồng thời, tạo điều kiện cho thành phố Hải Phòng có thêm nguồn lực để thực hiện đầu tư các dự án.
Việc cho phép áp dụng thí điểm các chính sách này sẽ tạo điều kiện cho thành phố chủ động, tận dụng nguồn lực về đất đai, nâng cao sức cạnh tranh để thu hút đầu tư, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội thành phố Hải Phòng góp phần hoàn thành mục tiêu tăng trưởng cao của vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước nói chung trong giai đoạn 2026-2030.
Minh Anh