Hỏi: Tôi đang sinh sống tại Canada và hiện đang có 2 quốc tịch (Việt Nam và Canada). Xin hỏi, tôi có được cấp Căn cước công dân theo quy định của pháp luật Việt Nam hay không? Đề nghị cho biết thủ tục cấp căn cước được quy định như thế nào?
(Vũ Hoàng Anh, Canada)
Trả lời: Người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quốc tịch Việt Nam là công dân Việt Nam và được Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam bảo đảm các quyền công dân nhưng phải làm tròn các nghĩa vụ công dân đối với Nhà nước và xã hội theo quy định của pháp luật. Nhà nước có chính sách để công dân Việt Nam ở nước ngoài có điều kiện hưởng các quyền công dân và làm các nghĩa vụ công dân phù hợp với hoàn cảnh sống xa đất nước.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 19 Luật Căn cước năm 2023, người được cấp thẻ căn cước là công dân Việt Nam, không phân biệt cư trú ở Việt Nam hay định cư ở nước ngoài. Tuy nhiên, Điều 27 Luật Căn cước năm 2023 quy định nơi làm thủ tục cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước như sau:
- Cơ quan quản lý căn cước của Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương hoặc cơ quan quản lý căn cước của Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi công dân cư trú.
- Cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an đối với những trường hợp do thủ trưởng cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an quyết định.
- Trong trường hợp cần thiết, cơ quan quản lý căn cước quy định nêu trên tổ chức làm thủ tục cấp thẻ căn cước tại xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị hoặc tại chỗ ở của công dân.
Thông tin về nơi cư trú thể hiện trên thẻ căn cước được thực hiện theo quy định tại Điều 4 Thông tư số 17/2024/TT-BCA ngày 15/5/2024 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Căn cước như sau:
- Thông tin nơi cư trú thể hiện trên thẻ căn cước là thông tin nơi thường trú của người được cấp thẻ căn cước.
- Trường hợp người đề nghị cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước không có nơi thường trú nhưng có nơi tạm trú thì thông tin nơi cư trú thể hiện trên thẻ căn cước là thông tin nơi tạm trú của người được cấp thẻ.
- Trường hợp người đề nghị cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước không có nơi thường trú, nơi tạm trú do không đủ điều kiện đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú thì thông tin nơi cư trú thể hiện trên thẻ căn cước là thông tin nơi ở hiện tại của người được cấp thẻ.
- Trường hợp người đề nghị cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước không có thông tin về nơi cư trú trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì cơ quan quản lý căn cước có trách nhiệm hướng dẫn công dân thực hiện thủ tục đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú hoặc khai báo thông tin về cư trú. Đối với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài, không có nơi cư trú tại Việt Nam thì thông tin về nơi cư trú trên thẻ căn cước thể hiện là địa chỉ cư trú ở nước ngoài (ghi rõ phiên âm bằng tiếng Việt).
Bên cạnh đó, Điều 21 Nghị định số 70/2024/NĐ-CP ngày 25/06/2024 của Chính phủ quy đinh chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Căn cước, quy định việc cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước được thực hiện qua kiểm tra, đối chiếu thông tin của người cần cấp thẻ căn cước từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để xác định chính xác người cần cấp thẻ căn cước; trường hợp chưa có thông tin của người cần cấp thẻ căn cước trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì phải thực hiện thủ tục cập nhật, điều chỉnh thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo quy định.
Theo quy định trên, người Việt Nam định cư ở nước ngoài trở về Việt Nam muốn làm thủ tục cấp căn cước thì trước hết phải đảm bảo có thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và có thông tin nơi cư trú ở Việt Nam (đăng ký tạm trú; thường trú; khai báo nơi ở hiện tại nếu không đủ điều kiện đăng ký thường trú, tạm trú) hoặc thông tin địa chỉ cư trú ở nước ngoài (ghi rõ phiên âm bằng tiếng Việt) vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Do đó, người Việt Nam định cư ở nước ngoài về nước muốn làm thủ tục cấp thẻ căn cước phải đến Công an cấp xã nơi cư trú hoặc nơi ở hiện tại để kiểm tra, cập nhật thông tin của mình trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, sau đó đến Công an cấp huyện hoặc Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội cấp tỉnh hoặc Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội để làm thủ tục cấp thẻ căn cước theo quy định.
Huy Quang