Hỏi: Xử lý nhà, đất thuê của tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương ra sao? Việc xác định đối tượng và nhà, đất để sắp xếp lại, xử lý nhà, đất được thực hiện như thế nào? Trường hợp nào sẽ thu hồi nhà, đất?

(Bà Nguyễn Thị Vân, Phường Lê Chân)

Trả lời:

Xử lý nhà, đất thuê của tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương

Theo Điều 16 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP ngày 01/01/2025 của Chính phủ có quy định về xử lý nhà đất thuê của tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương như sau:

- Cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân, đơn vị sự nghiệp công lập, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị - xã hội được ngân sách nhà nước đảm bảo kinh phí hoạt động đang thuê nhà, đất của tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương (trừ nhà, đất mà nhà hoặc quyền sử dụng đất hoặc cả nhà và quyền sử dụng đất đã được tỉnh thành vốn nhà nước tại tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương).

Nếu đơn vị có nhu cầu sử dụng làm trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp và thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 10 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP thì đơn vị chủ trì, phối hợp với tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương lập Báo cáo kê khai và đề xuất phương ản sắp xếp lại, xử lý theo hình thức giữ lại tiếp tục sử dụng.

Việc kê khai, để xuất, tổng hợp, kiểm tra hiện trạng, lập, phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thực hiện theo quy định tại các Điều 5, 6, 7 và 10 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP.

- Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Điều 8 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP phê duyệt phương án giữ lại tiếp tục sử dụng:

+ Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (nơi có nhà, đất) ban hành Quyết định chuyển giao quyền quản lý, sử dụng nhà, đất quy định tại khoản 1 Điều 16 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP từ tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương về đơn vị thuộc trung ương quản lý, sử dụng theo đề nghị của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan trung ương; về đơn vị thuộc địa phương quản lý, sử dụng.

Nội dung chủ yếu của Quyết định chuyển giao quyền quản lý, sử dụng nhà, đất gồm:

+ Tên của tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương;

+ Danh mục nhà, đất chuyển giao (Địa chỉ nhà, đất; diện tích đất, diện tích nhà; nguyên giá, giá trị còn lại theo số kế toán; lý do chuyển giao). Tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương có trách nhiệm cập nhật thông tin về nguyên giả, giá trị còn lại của tài sản chuyên giao tỉnh dên thời điểm ban hành quyết định chuyển giao;

+ Đơn vị tiếp nhận nhà, đất chuyển giao;

+ Trách nhiệm tổ chức thực hiện.

Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày có Quyết định chuyển giao quyền quản lý, sử dụng nhà, đất của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (nơi có nhà, đất), đơn vị có trách nhiệm phối hợp với tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương, cơ quan chức năng của địa phương (nếu có) thực hiện bàn giao, tiếp nhận tài sản; thực hiện hạch toán tăng, giảm tài sản, giá trị tài sản chuyển giao theo quy định.

Việc bàn giao, tiếp nhận tài sản được lập thành Biên bản theo Mẫu số 01/TSC-BBGN ban hành kèm theo Nghị định aooa 151/2017/NĐ-CP. Đơn vị tiếp nhận nhà, đất chuyển giao thực hiện quản lý, sử dụng theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP.

Việc xác định đối tượng và nhà, đất để sắp xếp lại, xử lý nhà, đất

Theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 03/2025/NĐ-CP thì việc xác định đối tượng và nhà, đất để sắp xếp lại, xử lý nhà đất được thực hiện như sau:

- Trường hợp một cơ sở nhà, đất giao cho một cơ quan, tổ chức, đơn vị quản lý với nhiều đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 2 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP sử dụng thì giao cho cơ quan, tổ chức, đơn vị quản lý đó kê khai, báo cáo để sắp xếp lại, xử lý theo quy định tại Nghị định số 03/2025/NĐ-CP;

- Trường hợp giao cho một cơ quan, tổ chức, đơn vị quy định tại khoản 1 Điều 2 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP thực hiện quản lý nhiều cơ sở nhà, đất để bố trí cho các đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 2 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP sử dụng thì cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao quản lý nhà, đất thực hiện kê khai, báo cáo để sắp xếp lại, xử lý theo quy định tại Nghị định số 03/2025/NĐ-CP;

- Trường hợp một cơ sở nhà, đất do nhiều đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 2 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP quản lý, sử dụng mà phân chia được diện tích nhà, đất thì phần nhà, đất do đối tượng nào quản lý, sử dụng thì đối tượng đó thực hiện kê khai, báo cáo để sắp xếp lại, xử lý theo quy định tại Nghị định số 03/2025/NĐ-CP.

- Trường hợp không phân chia được diện tích nhà, đất thì bộ, cơ quan trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao cho một cơ quan, tổ chức, đơn vị trong các đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 2 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP sử dụng nhà, đất thực hiện kê khai, báo cáo để thực hiện sắp xếp lại, xử lý theo quy định tại Nghị định số 03/2025/NĐ-CP;

- Nhà, đất mà cả nhà và đất đều thuộc phạm vi quy định tại khoản 1 Điều 1 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP thì thực hiện sắp xếp lại, xử lý đồng thời cả nhà và đất;

- Nhà, đất do cơ quan, tổ chức, đơn vị quy định tại khoản 1 Điều 2 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP quản lý, sử dụng mà đất hoặc nhà hoặc một phần diện tích nhà, đất hoặc một phần diện tích đất hoặc một phần diện tích nhà thuộc phạm vi quy định tại khoản 1 Điều 1 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP thì chỉ sắp xếp lại, xử lý theo quy định tại Nghị định số 03/2025/NĐ-CP đối với phần diện tích nhà, đất hoặc phần diện tích đất hoặc phần diện tích nhà đó; phần diện tích nhà, đất còn lại thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật khác có liên quan;

- Trường hợp một cơ sở nhà, đất áp dụng nhiều hình thức xử lý thì xác định cụ thể diện tích đất, diện tích nhà theo từng hình thức xử lý;

- Trường hợp nhà, đất do đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân quản lý, sử dụng được phê duyệt theo các hình thức (phương án) ngoài hình thức giữ lại tiếp tục sử dụng, tạm giữ lại tiếp tục sử dụng thì phải có quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền loại nhà, đất đó ra khỏi biên chế tài sản của đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân trước khi tổ chức xử lý nhà, đất.

Về thu hồi nhà, đất

Theo khoản 1 Điều 11 Nghị định số 03/2025/NĐ-CP quy định về việc thu hồi nhà, đất được áp dụng trong các trường hợp sau đây:

- Nhà, đất không sử dụng liên tục quá 12 tháng, trừ trường hợp đang triển khai thủ tục để thực hiện dự án đầu tư theo quy định của pháp luật mà không thuộc trường hợp thu hồi theo quy định của pháp luật về đất đai;

- Tặng cho, góp vốn, cho mượn, cho thuê, liên doanh, liên kết, sử dụng nhà, đất để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự không đúng quy định, trừ nhà, đất thuộc vụ việc đã được Tòa án nhân dân có thẩm quyền thụ lý;

- Nhà, đất sử dụng không hiệu quả hoặc giảm nhu cầu sử dụng do thay đổi tổ chức bộ máy, thay đổi chức năng, nhiệm vụ.