Với sự gia tăng của các đơn vị vận chuyển hàng hóa, các tài xế công nghệ, phần mềm đặt và giao hàng online, nhiều đối tượng xấu đang lợi dụng kẽ hở để hoạt động phi pháp, vận chuyển hàng “cấm” gây bất ổn cho tình hình trật tự trị an của toàn xã hội.

Khó kiểm soát

Tháng 2 vừa qua, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội vừa xét xử sơ thẩm và tuyên phạt Đào Việt Anh, sinh năm 1993, trú tại phường Thành Tô (quận Hải An) mức án tù chung thân về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”. Điều đáng nói, nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan công an, Việt Anh thuê tài xế công nghệ nhận và vận chuyển hàng “cấm”. Cụ thể, theo lời tài xế công nghệ khai tại phiên tòa, khoảng đầu giờ chiều ngày 28-6-2023, tài xế này nhận được điện thoại của nam giới gọi qua ứng dụng mesenger thuê vận chuyển 2 thùng carton từ phố Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân (Hà Nội) đến địa chỉ tại Phố Huế, quận Hai Bà Trưng (Hà Nội). Tài xế công nghệ không biết thùng hàng nhận vận chuyển chứa 1.683 gram ma túy Ketamine cho tới khi bị lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về ma túy Công an thành phố Hà Nội kiểm tra.

Đây chỉ là một trong nhiều vụ vận chuyển ma túy được lực lương công an phát hiện liên quan việc giao hàng qua ứng dụng công nghệ như hiện nay. Tại Hải Phòng, các vụ việc tương tự được lực lượng công an phát hiện và triệt phá. Đơn cử, đường dây vận chuyển ma túy bằng đường chuyển phát nhanh từ Hải Phòng về Thái Bình được CSĐT Công an quận Lê Chân phát hiện và triệt phá ngày 5-12-2021, bắt giữ 3 đối tượng gồm Đặng Quang Chính, sinh 1983, Vũ Thị Thảo, sinh 1989 cùng ở phường Hàng Kênh (quận Lê Chân) và Nguyễn Kim Hùng, sinh 1985, ở xã Hòa Bình (huyện Vĩnh Bảo). Hay như tài xế tên N.Q.L trú tại phường Cát Bi (quận Hải An), thời điểm bị công an quận Ngô Quyền bắt quả tang giao ma túy cho khách vào tháng 5-2020, anh L mới biết bên trong chứa 3 gói cần sa chứ không phải đồ cổ như Tô Công Thành, sinh năm 1994, ở khu tập thể Đồng Quốc Bình (quận Ngô Quyền) thuê vận chuyển.

Thực tế, có nhiều vụ hàng “cấm” vận chuyển qua tài xế công nghệ, đường chuyển phát nhanh … bị phát hiện thông qua biện pháp nghiệp vụ của ngành công an. Đa phần người vận chuyển không kiểm tra hàng hóa mà chỉ nhận vận chuyển theo yêu cầu. Anh Nguyễn Quang Cường, ở phố Cát Bi, phường Cát Bi (quận Hải An) tài xế công nghệ cho biết: Vì nhiều lý do, anh không bắt khách mở hàng ra kiểm tra khi nhận vận chuyển. Một số khách hàng liên lạc qua messenger, zalo, giao hàng và nhận hàng tới nhà, địa điểm mà khách mở cửa tự động từ xa, rồi đóng cửa, chuyển khoản qua ngân hàng nên anh thậm chí không gặp khách.

Chủ động báo công an nếu nghi ngờ

Rõ ràng, với sự bùng nổ của mạng lưới vận chuyển hàng hóa qua phần mềm điện tử, tài xế công nghệ, nguy cơ các đối tượng xấu lợi dụng để bán, chuyển hàng cấm là rất cao. Dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Thị Thùy, Trưởng văn phòng luật sư Lam Sơn (Đoàn luật sư thành phố) cho biết: Theo quy định tại điều 250 Bộ Luật hình sự tội vận chuyển trái phép chất ma túy có khung hình phạt từ 2 năm đến cao nhất là tử hình. Nếu tài xế biết đơn hàng mình vận chuyển là ma túy mà cố tình vận chuyển để kiếm tiền sẽ bị xử lý về tội này. Trường hợp các tài xế công nghệ nhận đơn hàng ngẫu nhiên từ hệ thống và giao hàng không kiểm tra, cước phí thu theo quy định của app, không biết hàng hóa vận chuyển là hàng cấm thì không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo Phó đội trưởng Đội Điều tra tổng hợp (Công an quận Ngô Quyền) Nguyễn Văn Viện: Một số dấu hiệu mà các tài xế công nghệ cần cảnh giác như địa điểm giao hàng là nơi tụ tập của các tụ điểm ăn chơi; bên gửi hàng sẵn sàng trả cước phí giao hàng cao hơn nhiều so với chi phí vận chuyển thông thường; đơn hàng vận chuyển những vật phẩm đơn giản, giá trị thấp nhưng có cước vận chuyển cao; thời điểm giao hàng vào đêm khuya mà giao những món đồ rất đơn giản…Tài xế lúc này có căn cứ để nghi ngờ hàng hóa vận chuyển có vấn đề. Để bảo đảm an toàn, các tài xế nên yêu cầu kiểm tra, từ chối nhận đơn hàng hoặc sau khi nhận đơn hàng cần giao ngay cho cơ quan chức năng gần nhất để tránh bị liên đới trách nhiệm, nếu món hàng vận chuyển thực sự là hàng cấm.

Trên các webside của các công ty công nghệ kinh doanh dịch vụ vận chuyển hàng hóa như Grab Việt Nam hiện đều khuyến cáo, tài xế có quyền yêu cầu kiểm tra hàng hóa trước khi chấp nhận món hàng trong trường hợp nghi ngờ hàng hóa có dấu hiệu khả nghi, quyền từ chối cung cấp dịch vụ nếu người dùng không hỗ trợ tài xế kiểm tra hàng hóa. Do đó, để ngăn ngừa loại tội phạm này, các tài xế công nghệ hết sức cẩn thận và cảnh giác, lưu ý kiểm tra hàng hóa đầy đủ để tránh gặp phải tình huống bị lừa giao hàng cấm, vô tình tiếp tay cho tội phạm. Lực lượng công an tăng cường nằm địa bàn, có thêm các công cụ quản lý trên môi trường mạng internet nhằm sớm phát hiện, ngăn ngừa các vận chuyển hàng cấm, ma túy theo hình thức này, xử lý nghiêm và tăng cường tuyên truyền công khai các thủ đoạn để nâng cao cảnh giác của người vận chuyển hiện nay.

Tài xế công nghệ cần nâng cao cảnh giác khi nghi ngờ vận chuyển hàng cấm

Hải Vân