Nhằm phát triển giáo dục nghề nghiệp thành phố phù hợp với vị thế, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động, người dân và yêu cầu ngày càng cao về nhân lực có kỹ năng nghề, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Hải Phòng trong từng giai đoạn, ngày 30/9/2022, UBND thành phố ban hành Kế hoạch số 233/KH-UBND thực hiện Chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp thành phố Hải Phòng giai đoạn 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Mục tiêu đến năm 2025, phải bảo đảm quy mô, cơ cấu ngành, nghề đào tạo phù hợp với cơ cấu kinh tế của thành phố. Chất lượng đào tạo của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn thành phố được nâng cao, trong đó chất lượng đào tạo của một số trường cao đẳng tiếp cận trình độ các nước ASEAN-4, một số nghề tiếp cận trình độ các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới, góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ từ 03 tháng trở lên đạt 40%. Một số ngành, nghề cần ưu tiên phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực của thành phố: Logistics, Điện công nghiệp, Điện tử công nghiệp, Cơ khí chế tạo, Công nghệ ô tô, Công nghệ thông tin (ứng dụng phần mềm)…
Một số chỉ tiêu chủ yếu:
Thu hút 40 - 45% học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở (THCS), trung học phổ thông (THPT) vào hệ thống giáo dục nghề nghiệp; tỷ lệ học viên, học sinh, sinh viên nữ đạt trên 30% trong tổng chỉ tiêu tuyển sinh mới. Đào tạo lại, đào tạo thường xuyên cho khoảng 25% lực lượng lao động. Tỷ lệ lao động là người khuyết tật còn khả năng lao động được học nghề phù hợp đạt 35%. Tỷ lệ lao động có các kỹ năng công nghệ thông tin đạt 80%. Phấn đấu có ít nhất 30% cơ sở giáo dục nghề nghiệp và 50% chương trình đào tạo các ngành, nghề trọng điểm đạt tiêu chuẩn kiểm định chất lượng. 100% nhà giáo đạt chuẩn; khoảng 80% cán bộ quản lý được đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng quản lý - quản trị hiện đại. Khoảng 80% ngành, nghề đào tạo được xây dựng, cập nhật chuẩn đầu ra theo Khung trình độ quốc gia Việt Nam.
Phấn đấu trên địa bàn thành phố có 03 trường chất lượng cao, trong đó có 01 trường cao đẳng thuộc thành phố Hải Phòng đạt trường chất lượng cao; có khoảng 70 lượt nghề trọng điểm, trong đó có 02-03 nghề trọng điểm có năng lực cạnh tranh vượt trội trong các nước ASEAN-4; có 03-05 ngành, nghề tiếp cận trình độ các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Đến năm 2030, tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục nghề nghiệp để đáp ứng nhu cầu nhân lực có kỹ năng nghề cho thành phố và đất nước; chủ động tham gia vào thị trường đào tạo nhân lực quốc tế; một số trường tiếp cận trình độ các nước trong khu vực ASEAN-4, trong đó một số nghề tiếp cận trình độ các nước phát triển trong nhóm G20; góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ từ 03 tháng trở lên đạt 45%.
Một số ngành, nghề cần ưu tiên phát triển nhằm đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực của thành phố: Quản trị khách sạn, Quản trị nhà hàng, Nghiệp vụ nhà hàng, Khai thác vận tải đường biển…
UBND thành phố đề ra 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, trong đó tập trung vào những giải pháp mang tính đột phá, gồm: Đẩy nhanh chuyển đổi số, hiện đại hóa cơ sở vật chất thiết bị, đổi mới chương trình, phương thức đào tạo và “Phát triển đội ngũ nhà giáo, nghệ nhân, chuyên gia, người dạy nghề, cán bộ quản lý trong giáo dục nghề nghiệp”, cụ thể:
1. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn thành phố
Triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách thu hút các nhà đầu tư, doanh nghiệp, người sử dụng lao động tích cực tham gia hoạt động giáo dục nghề nghiệp và phát triển kỹ năng nghề, chú trọng đào tạo nghề tại nơi làm việc; đẩy mạnh công tác tuyển sinh, phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông; quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn thành phố, sắp xếp mạng lưới các cơ sở giáo dục nghề nghiệp theo hướng linh hoạt, đa dạng về loại hình, hình thức tổ chức…
2. Đẩy nhanh chuyển đổi số, hiện đại, hiện đại hóa cơ sở vật chất thiết bị và đổi mới chương trình, phương thức đào tạo
Thực hiện công tác chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp với mục tiêu phát triển các hoạt động trên môi trường số, đẩy mạnh và tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, công nghệ thông tin trong công tác quản lý, hoạt động dạy học. Hiện đại hóa cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo của cơ sở giáo dục nghề nghiệp tiếp cận với công nghệ sản xuất của thị trường, của doanh nghiệp, đổi mới chương trình, phương thức đào tạo…
3. Phát triển đội ngũ nhà giáo, nghệ nhân, chuyên gia, người dạy nghề và cán bộ quản lý trong giáo dục nghề nghiệp
Xây dựng đội ngũ nhà giáo giáo dục nghề nghiệp theo hướng chuẩn hóa, bảo đảm về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, chú trọng kinh nghiệm thực tiễn và năng lực nghề nghiệp trong kỷ nguyên số.
4. Gắn kết chặt chẽ giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp và thị trường lao động
Tiếp tục xây dựng các mô hình gắn kết giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất - kinh doanh và thị trường lao động theo từng địa phương, phù hợp với từng nhóm đối tượng. Đa dạng hóa nguồn lực đầu tư cho giáo dục nghề nghiệp, khuyến khích khu vực tư nhân tham gia, thúc đẩy sự hỗ trợ, tài trợ của các nước phát triển, các tổ chức quốc tế đầu tư.
5. Nghiên cứu ứng dụng khoa học và chuyển giao công nghệ; hướng nghiệp, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo
- Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý, nhà giáo về nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, tư vấn hướng nghiệp, khởi nghiệp và các tổ chức khoa học - công nghệ về giáo dục nghề nghiệp, đặc biệt là đơn vị nghiên cứu phục vụ quản lý nhà nước. Hình thành các trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp chất lượng cao.
6. Tăng cường huy động và nâng cao hiệu quả đầu tư tài chính cho giáo dục nghề nghiệp
- Đa dạng hóa nguồn lực đầu tư, khuyến khích khu vực tư nhân tham gia giáo dục nghề nghiệp. Thúc đẩy sự hỗ trợ, tài trợ của các nước phát triển, các tổ chức quốc tế đầu tư cho giáo dục nghề nghiệp.
- Đẩy mạnh tự chủ đối với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập. Tăng cường nguồn thu sự nghiệp từ hoạt động sản xuất kinh doanh, hoạt động liên doanh liên kết và cho thuê tài sản công theo quy định của pháp luật.
- Ưu tiên đầu tư trọng điểm một số trường cao đẳng công lập thuộc thành phố để trở thành trường chất lượng cao với mục tiêu thực hiện chức năng đào tạo và thực hành vùng, quốc gia; ngành, nghề đào tạo mới, kỹ năng tương lai; ngành, nghề đào tạo đặc thù.
7. Truyền thông, nâng cao hình ảnh, thương hiệu và giá trị xã hội của giáo dục nghề nghiệp
- Tăng cường tuyên truyền, phổ biến chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; các văn bản chỉ đạo của thành phố về phát triển nguồn nhân lực, về giáo dục nghề nghiệp nhằm nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của giáo dục nghề nghiệp, tầm quan trọng của kỹ năng lao động và cơ hội có việc làm, thu nhập ổn định sau đào tạo nghề nghiệp.
- Hình thành, phát triển đội ngũ làm công tác truyền thông về giáo dục nghề nghiệp, nâng cao năng lực cho các cán bộ quản lý trong cơ quan quản lý nhà nước và các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
8. Chủ động và nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế về giáo dục nghề nghiệp
- Mở rộng, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế để trao đổi và học tập kinh nghiệm của các nước, nhất là các nước thành công trong phát triển giáo dục nghề nghiệp. Khuyến khích hợp tác với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp của các nước phát triển và trao đổi chương trình đào tạo, phương pháp đào tạo, trao đổi nhà giáo, chuyên gia đào tạo, chuyển giao công nghệ…
Vương Hưng