Ngày 17-6-2020, Quốc hội đã thông qua Luật số 62/2020/QH14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng năm 2014. Luật sửa đổi có nhiều nội dung mới, mang tính đột phá tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Việc hiểu và nắm bắt kịp thời các quy định này sẽ giúp cho các doanh nghiệp tuân thủ đúng các quy định về đầu tư xây dựng, đón được những cơ hội mới và tránh được các rủi ro pháp lý.
1. Bổ sung công trình được miễn giấy phép
Luật Xây dựng sửa đổi năm 2020 đã bổ sung các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng như: Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo; Công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ; Công trình xây dựng đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thông báo kết quả thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đủ điều kiện phê duyệt thiết kế xây dựng và đáp ứng các điều kiện về cấp giấy phép xây dựng…
Việc miễn giấy phép này sẽ giúp cho các chủ đầu tư bỏ bớt việc thực hiện thủ tục hành chính qua đó tiết kiệm công sức, thời gian, tiền bạc. Đối với cơ quan nhà nước cũng sẽ giảm bớt áp lực và gánh nặng trong giải quyết thủ tục hành chính. Việc luật tiếp tục bổ sung những trường hợp được miễn giấy phép xây dựng đã thể hiện sự thống nhất giữa các quy định pháp luật khác về quy hoạch, về nhà ở… từ đó, vừa giảm bớt sự chồng chéo của các quy định pháp luật vừa đảm bảo mục tiêu quản lý.
2. Thời gian cấp giấy phép xây dựng được rút ngắn
Tại điểm b khoản 36 Luật Xây dựng sửa đổi năm 2020, thời gian cấp giấy phép xây dựng đối với trường hợp cấp giấy phép xây dựng công trình, bao gồm cả giấy phép xây dựng có thời hạn, giấy phép xây dựng điều chỉnh, giấy phép di dời chỉ còn 20 ngày (trước đây là 30 ngày). Thời gian cấp giấy phép đôi với nhà ở riêng lẻ vẫn giữ nguyên là 15 ngày.
Quy định này đã tiết kiệm 1/3 thời gian cho các chủ đầu tư khi xin giấy phép xây dựng. Với việc rút ngắn thời gian này sẽ tạo ra động lực thúc đẩy mạnh mẽ các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực xây dựng. Bởi lẽ quy định này tạo tiền đề cho một hành lang pháp lý thông thoáng, thuận lợi đối với hoạt động đầu tư xây dựng.
3. Hỗ trợ phá dỡ công trình khi nhà nước có quyết định thu hồi đất đối với chủ đầu tư được cấp giấp phép xây dựng có thời hạn
Luật Xây dựng sửa đổi năm 2020 đã bổ sung một nội dung có lợi cho chủ đầu tư. Đó là hỗ trợ chủ đầu tư khi phá dỡ công trình được xây dựng theo giấy phép có thời hạn. Những công trình được xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn vẫn đảm bảo đầy đủ các yêu cầu đặt ra về quản lý và trật tự xây dựng nên việc được hỗ trợ tháo dỡ sẽ giúp cho chủ đầu tư yên tâm đầu tư và kinh doanh.
4. Phân cấp lại thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng
Khoản 37 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020 đã bãi bỏ khoản 1 và sửa đổi, bổ sung khoản 2 và 3 như sau:
1. UBND cấp tỉnh cấp giấy phép xây dựng đối với công trình thuộc đối tượng có yêu cầu phải cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn tỉnh, trừ công trình quy định tại khoản 3 Điều này. UBND cấp tỉnh phân cấp, ủy quyền cho Sở Xây dựng, Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế, UBND cấp huyện cấp giấy phép xây dựng thuộc chức năng và phạm vi quản lý của cơ quan này.
2. UBND cấp huyện cấp giấy phép xây dựng đối với công trình cấp III, cấp IV và nhà ở riêng lẻ trên địa bàn do mình quản lý.
Như vậy, thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng đối với công trình đặc biệt thuộc Bộ Xây dựng đã được chuyển cho UBND cấp tỉnh. Điều này thể hiện sự phân cấp mạnh đến các cấp chính quyền địa phương. Quy định cũng giúp cho quá trình thực hiện liên thông các thủ tục hành chính tại địa phương dễ dàng và nhanh chóng. Qua đó, nâng cao tính chủ động và chịu trách nhiệm ở địa phương. Đối với doanh nghiệp, quy định này sẽ giúp cho doanh nghiệp rút ngắn thời gian, công sức qua đó giải quyết nhanh chóng các thủ tục hành chính.
Nguyễn Đình