Theo quy định của Bộ luật Lao động hiện hành: Người lao động được làm thêm không quá 200 giờ mỗi năm, mức trần làm thêm theo tháng là 40 giờ (trước đây quy định là 30 giờ). Chủ sử dụng lao động khi tổ chức làm thêm giờ phải được người lao động đồng ý, đảm bảo giờ làm thêm không quá 50% giờ làm việc bình thường trong ngày.
Khung giờ làm thêm tối đa 300 giờ mỗi năm được áp dụng cho một số ngành nghề, gồm: diêm nghiệp, điện, điện tử, sản xuất gia công xuất khẩu hàng dệt may, da giày, chế biến nông lâm, thủy sản, sản xuất và cung cấp điện, viễn thông, lọc dầu, cấp thoát nước.
Tuy nhiên, vừa qua, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội kiến nghị Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết về tăng giờ làm thêm trong năm. Theo đó, số giờ làm thêm tối đa trong tháng được đề xuất tăng lên 72 giờ thay vì 40 giờ như hiện nay; mức trần 300 giờ làm thêm trong năm được áp dụng cho tất cả ngành nghề, do chủ sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận. Trước mắt, nếu đề xuất của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội được chấp thuận sẽ áp dụng đến hết năm 2022. Tùy tình hình thực tế nếu cần thiết kéo dài thì Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp thứ 4, khóa XV vào tháng 10 năm 2022.
Việc đề xuất tăng giờ làm thêm xuất phát từ lý do đại dịch Covid-19 kéo dài hơn hai năm qua, đặc biệt là đợt dịch thứ tư làm đứt gãy sản xuất, doanh nghiệp thiếu hụt lao động, nhất là cuối năm. Nhiều công ty vừa chống dịch, vừa sản xuất và phải chịu nhiều chi phí như xét nghiệm... Các doanh nghiệp dệt may, da giày giảm sút 30-50% lao động... trong khi vẫn cần đảm bảo đơn hàng. Nếu không có chính sách để doanh nghiệp phục hồi dễ dẫn đến nguy cơ làm chậm đà phát triển kinh tế, kém hấp dẫn trong thu hút đầu tư và có thể doanh nghiệp chuyển dịch đầu tư sang nước khác có cơ chế tốt hơn. Nhiều doanh nghiệp và người lao động mong muốn được thỏa thuận làm thêm giờ để phục hồi sản xuất, bù cho khoảng thời gian ngừng việc, với nhu cầu làm thêm trên 40 giờ mỗi tháng, từ trên 200 giờ đến 300 giờ mỗi năm và không bị giới hạn ở một số ngành nghề, công việc.
Thành Đức