Bộ Giao thông vận tải đang đề nghị xây dựng Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi). Hồ sơ đề nghị xây dựng đang được đăng tải trên Cổng TTĐT Chính phủ để các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nghiên cứu, đóng góp ý kiến. Cụ thể:

1. Mục đích xây dựng Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi): Nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách trong lĩnh vực hàng không dân dụng; tăng cường quản lý nhà nước, thể chế hoá chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển kết cấu hạ tầng cảng hàng không, sân bay; thực hiện cam kết của Việt Nam với cộng đồng quốc tế; khắc phục những vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai pháp luật về hàng không dân dụng.

2. Phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật

- Luật quy định về hoạt động hàng không dân dụng, bao gồm các quy định về tàu bay, đầu tư, xây dựng, khai thác cảng hàng không, sân bay, nhân viên hàng không, hoạt động bay, vận chuyển hàng không, an ninh hàng không, trách nhiệm dân sự, hoạt động hàng không chung và các hoạt động khác có liên quan đến hàng không dân dụng.

- Luật không quy định về hoạt động của tàu bay công vụ, bao gồm tàu bay quân sự, tàu bay chuyên dụng của lực lượng hải quan, công an và các tàu bay khác sử dụng cho mục đích công vụ nhà nước, trừ trường hợp tàu bay công vụ được dùng vào mục đích dân dụng hoặc những trường hợp khác được Luật Hàng không dân dụng Việt Nam quy định.

3. Các chính sách chính trong dự thảo Luật

* Chính sách 1: hoàn thiện khung pháp lý về công tác quản lý nhà nước chuyên ngành về hàng không dân dụng

Nội dung chính sách:

- Sửa đổi, bổ sung các quy định về giám sát viên của Nhà chức trách hàng không; rà soát lại nhiệm vụ, quyền hạn của Cảng vụ hàng không - cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành tại cảng hàng không, sân bay;

- Bổ sung quy định về thẩm quyền quy định các trường hợp ngoại lệ nhằm tạo cơ sở pháp lý để Nhà chức trách hàng không thực hiện các nhiệm vụ trong thực tế khai thác;

- Bổ sung các quy định về bảo vệ môi trường (tiếng ồn, khí thải) theo cam kết của Việt Nam với quốc tế;

- Sửa đổi, làm rõ các quy định về quy hoạch cảng hàng không, sân bay và quy hoạch vùng thông báo bay để bảo đảm tính khả thi và phù hợp thực tiễn quản lý;

- Sửa đổi, bổ sung các quy định làm rõ hơn nhiệm vụ, quyền hạn của cấp chính quyền địa phương trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước về hàng không dân dụng tại địa phương.

* Chính sách 2: hoàn thiện khung pháp lý về an toàn hàng không

Nội dung chính sách:

- Bổ sung các quy định mang tính nguyên tắc về quản lý an toàn hàng không theo quy định của ICAO; sửa đổi quy định về Nhà chức trách hàng không để bảo đảm tính độc lập của cơ quan điều tra tai nạn hàng không;

- Bổ sung các quy định đăng ký chủ sở hữu, điều kiện xuất/nhập khẩu, cơ quan thẩm quyền có trách nhiệm quản lý điều kiện của người điều khiển, việc cấp phép bay, …đối với loại hình tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ;

- Sửa đổi các quy định về tổ chức, sử dụng vùng trời; quản lý chướng ngại vật hàng không; bổ sung loại hình quản lý luồng không lưu;

- Bổ sung quy định các phương tiện hoạt động thường xuyên tại cảng hàng không, sân bay phải được kiểm định, phải thiết lập tài liệu kỹ thuật của phương tiện để quản lý, kiểm tra, giám sát; sửa đổi, bổ sung các quy định về nhân viên hàng không.

* Chính sách 3: hoàn thiện khung pháp lý về an ninh hàng không

 Nội dung chính sách:

- Trên cơ sở hiệu quả của mô hình quản lý nhà nước hiện nay, tình hình thay đổi an ninh thế giới, sự thay đổi và phát triển của hàng không trong nước, ý kiến của các bộ, ngành, nghiên cứu, sửa đổi, lựa chọn mô hình quản lý nhà nước về an ninh hàng không dân dụng hiệu quả, đảm bảo phù hợp với yêu cầu thực tiễn;

- Sửa đổi, bổ sung các quy định về tổ chức lực lượng kiểm soát an ninh hàng không, tổ chức doanh nghiệp cung cấp dịch vụ công thực thi các biện pháp bảo đảm an ninh hàng không, trách nhiệm của các doanh nghiệp trong lĩnh vực hàng không đối với vấn đề bảo đảm an ninh hàng không…

- Làm rõ trách nhiệm bảo đảm an ninh trật tự, xử lý vụ việc vi phạm tại khu vực lân cận cảng hàng không, sân bay.

* Chính sách 4: hoàn thiện khung pháp lý về đầu tư xây dựng, quản lý và khai thác cảng hàng không, sân bay

Nội dung chính sách:

- Bổ sung các quy định mang tính đặc thù trong Luật HKDDVN để quản lý việc quản lý đầu tư, xây dựng cảng hàng không, sân bay; thu hút các nguồn lực đầu tư vào cảng hàng không, sân bay thông qua các quy định: về quản lý tài sản dùng chung giữa dân sự và quân sự; về định giá tài sản tham gia góp vốn phù hợp với đặc thù của kết cấu hạ tầng cảng hàng không; cơ chế cho việc đầu tư xây dựng cảng hàng không, sân bay theo phương thức xã hội hóa nguồn lực thực hiện với các nguyên tắc hỗ trợ, chia sẻ của nhà nước trong các dự án đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng, đặc biệt là phân loại và làm rõ các yếu tố an ninh - quốc phòng của cảng hàng không, sân bay; cho phép tổ chức, cá nhân được đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng cảng hàng không dùng chung dân dụng và quân sự trên đất, tài sản do quốc phòng quản lý; cho phép ngân sách địa phương tham gia đầu tư kết cấu hạ tầng cảng hàng không, cho phép doanh nghiệp nhà nước tham gia đầu tư kết cấu hạ tầng khu bay; quy định về phương án đầu tư theo phương thức PPP trong trường hợp hình thành nhà khai thác cảng hàng không mới.

- Làm rõ vai trò, trách nhiệm đầu tư, xây dựng của doanh nghiệp cảng hàng không đang nắm quyền chi phối trong cảng hàng không, sân bay; quy định cơ quan có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư các công trình tại cảng hàng không, sân bay;

- Sửa đổi, bổ sung các quy định về quản lý hoạt động sân bay chuyên dùng, các quy định tương ứng về hàng không dân dụng tại sân bay chuyên dùng, giao Chính phủ quy định các quan hệ xã hội mới phát sinh, có nhiều vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội liên quan đến sân bay chuyên dùng;

- Sửa đổi, bổ sung làm rõ hơn việc cảng hàng không nội địa có hoạt động bay quốc tế, đưa ra tiêu chí cho phép cảng hàng không nội địa được khai thác các chuyến bay quốc tế với mục đích cụ thể, bổ sung quy định hoặc tiêu chí cho phép chuyển cảng hàng không nội địa thành cảng hàng không quốc tế và thẩm quyền công bố cảng hàng không nội địa thành cảng hàng không quốc tế khi đủ điều kiện; bổ sung quy định cụ thể về người khai thác cảng hàng không, sân bay, mối quan hệ giữa doanh nghiệp cảng và người khai thác cảng hàng không, sân bay, quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp cảng, cắt giảm các thủ tục hành chính không phù hợp…

* Chính sách 5: hoàn thiện khung pháp lý về vận chuyển hàng không

Nội dung chính sách:

- Bổ sung các nguyên tắc về bảo đảm chất lượng dịch vụ; các chế tài kiểm tra, giám sát đối với các hãng hàng không có tỷ lệ chậm chuyến, hủy chuyến cao, các hãng hàng không được đánh giá có chất lượng dịch vụ kém gây ra các phản ứng tiêu cực cho khách hàng;

- Sửa đổi, bổ sung các quy định chi tiết về quy trình, thủ tục điều phối giờ cất cánh, hạ cánh tại cảng hàng không, sân bay; sửa đổi các quy định liên quan đến giá dịch vụ hàng không, sân bay.

- Bổ sung cơ chế quản lý toàn bộ đội tàu bay khai thác tại Việt Nam - tương ứng là trách nhiệm của nhà chức trách hàng không về việc thông báo, cảnh báo về khả năng đáp ứng của cơ sở hạ tầng, năng lực giám sát an toàn khai thác tàu bay để các hãng hàng không có căn cứ rà soát, chủ động thực hiện kế hoạch của mình;

- Bãi bỏ quy định về điều kiện, thủ tục mở văn phòng đại diện, văn phòng bán vé của hãng hàng không nước ngoài tại Luật HKDDVN; hoạt động của các văn phòng đại diện, văn phòng bán vé của hãng hàng không nước ngoài sẽ tuân thủ các quy định của pháp luật về thương mại, doanh nghiệp chung và do các cơ quan của chính quyền địa phương quản lý, giám sát.

Vũ Giang