Ngày 09/12/2022, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 1526/QĐ-TTg phê duyệt Đề án "Tuyên truyền gương điển hình tiên tiến giai đoạn 2022-2025". Một trong những giải pháp chủ yếu của Đề án là Chủ động, tích cực phát hiện, xây dựng, bồi dưỡng điển hình tiên tiến trong các lĩnh vực của đời sống, cụ thể:
1. Tiêu chuẩn điển hình tiên tiến
* Điển hình tiên tiến
Điển hình tiên tiến là tập thể, cá nhân, hộ gia đình có thành tích tiêu biểu, xuất sắc trong lao động, sản xuất, kinh doanh, học tập, công tác, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu và phục vụ chiến đấu, là nhân tố nổi trội, dẫn đầu trong các phong trào thi đua, gương người tốt, việc tốt trong đời sống xã hội.
* Tiêu chuẩn chung của tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến:
- Gương mẫu, chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước;
- Hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao;
- Có mô hình mới, cách làm hay, nhiều sáng kiến, giải pháp sáng tạo, mang lại hiệu quả thiết thực và là nhân tố nổi trội, tiêu biểu, dẫn đầu trong các phong trào thi đua do bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị tổ chức;
- Có tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ mọi người cùng tiến bộ; tích cực tham gia các hoạt động nhân đạo, từ thiện, các hoạt động xã hội khác nhằm thực hiện tốt công tác an sinh xã hội, góp phần tích cực vào sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.

* Tiêu chuẩn của cơ quan, đơn vị, địa phương: Căn cứ tiêu chuẩn chung của tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến, các bộ, ngành, địa phương xây dựng quy định về đối tượng, tiêu chuẩn đối với điển hình tiên tiến của cơ quan, đơn vị, địa phương mình. Cụ thể:
- Trong lĩnh vực xây dựng Đảng, chính quyền, đoàn thể: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong xây dựng, phát triển Đảng, chính quyền, đoàn thể, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có tinh thần đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, là điển hình trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
- Trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, tham gia phòng, chống thiên tai, dịch bệnh; đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
- Trong lĩnh vực công thương, xây dựng, giao thông vận tải: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác bảo đảm lưu thông hàng hóa và xuất khẩu; phát triển thương mại điện tử, tăng cường quản lý thị trường..., phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, ứng dụng khoa học và công nghệ.
- Trong lĩnh vực nông nghiệp: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn, sinh thái và trong xây dựng nông thôn mới.
- Trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác hiện đại hóa công nghệ ngân hàng, phát triển thương hiệu, sản phẩm, dịch vụ; thu ngân sách nhà nước...
- Trong lĩnh vực y tế: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến có chuyên môn vững vàng gắn liền với y đức tốt trong tất cả các lĩnh vực của ngành y tế góp phần nâng cao sức khỏe cả về thể chất và tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của người Việt Nam; xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả và hội nhập quốc tế.
- Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo, giảng dạy, học tập, phát triển giáo dục toàn diện.
- Trong lĩnh vực khoa học và công nghệ: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong phát huy tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia, thúc đẩy hoạt động đổi mới, sáng tạo; phát huy năng lực, trí tuệ tập thể, cá nhân.
- Trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể dục thể thao: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong việc lan tỏa, tôn vinh các giá trị chân - thiện - mỹ, đưa văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh trong phát triển kinh tế, xã hội địa phương, đất nước.
- Trong lĩnh vực đối ngoại: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến có cách làm sáng tạo, đổi mới tư duy, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong hợp tác quốc tế trên các lĩnh vực kinh tế, khoa học, công nghệ, giáo dục, lao động, giao lưu nhân dân, chống biến đổi khí hậu..., lồng ghép các mục tiêu phát triển vào nhiệm vụ đối ngoại.
- Trong lĩnh vực thông tin và truyền thông: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, công nghiệp công nghệ số, bảo đảm an toàn, an ninh mạng, xây dựng kinh tế số và xã hội số; các điển hình tiên tiến trong lĩnh vực báo chí, truyền thông.
- Trong lĩnh vực cải cách hành chính: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong thực hiện chương trình cải cách hành chính góp phần xây dựng nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, có năng lực kiến tạo phát triển, liêm chính, phục vụ nhân dân.
- Trong lĩnh vực an sinh xã hội: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong công tác giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội, từ thiện nhân đạo, đảm bảo sự gắn kết chặt chẽ, hài hòa giữa phát triển kinh tế với nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.
- Trong đời sống xã hội: quan tâm phát hiện, xây dựng những điển hình tiên tiến trong quần chúng nhân dân, nhất là người trực tiếp lao động, sản xuất, gương mẫu xây dựng đời sống văn hóa, tích cực tham gia bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, dịch bệnh...
2. Phát hiện, xây dựng, bồi dưỡng điển hình tiên tiến
Các Bộ, ngành, địa phương tổ chức các phong trào thi đua đảm bảo thiết thực, hiệu quả nhằm phát hiện các điển hình tiên tiến.
- Đối với những điển hình tiên tiến cơ sở: Trên cơ sở xác định các nhân tố mới cần bồi dưỡng để trở thành điển hình tiên tiến, các cơ quan, đơn vị tạo mọi điều kiện hỗ trợ về vật chất, tinh thần để xây dựng các nhân tố mới phát huy hết khả năng, sáng tạo, đồng thời, có biện pháp cụ thể khắc phục những mặt còn tồn tại, hạn chế để từng bước được hoàn thiện, bồi dưỡng, phát triển, trở thành những tấm gương lan tỏa trong bộ, ngành, địa phương.
- Đối với những điển hình tiên tiến đã được Bộ, ngành, địa phương công nhận và tuyên dương, các cơ quan, đơn vị cần tiếp tục theo dõi, tạo môi trường thuận lợi, trực tiếp hỗ trợ bằng kỹ thuật, giải thưởng để điển hình tiếp tục phát huy khả năng và sức sáng tạo. Đồng thời, cần động viên, khích lệ, tạo điều kiện cho các điển hình phấn đấu liên tục trở thành điển hình tiên tiến xuất sắc toàn quốc.
* Các địa phương thực hiện:
- Xây dựng quy định về tiêu chuẩn điển hình tiên tiến của địa phương. Chủ động, tích cực làm tốt công tác phát hiện, xây dựng, bồi dưỡng, nhân rộng các điển hình tiên tiến ở đơn vị.
- Thường xuyên tổ chức tôn vinh, giới thiệu, thi đua cùng điển hình tiên tiến bằng nhiều hình thức phù hợp, đa dạng, phong phú, gắn với thi đua thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng an ninh của địa phương.
Cụ thể hàng năm: Các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có ít nhất 15 điển hình tập thể, cá nhân tiêu biểu; mỗi huyện, thị xã, thành phố có ít nhất 05 điển hình tập thể, cá nhân tiêu biểu; mỗi xã, phường, thị trấn có ít nhất 02 điển hình tập thể, cá nhân tiêu biểu; mỗi sở, ngành thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có ít nhất 01 điển hình tập thể, cá nhân tiêu biểu được phổ biến, nhân rộng.
Giới thiệu điển hình tiên tiến tiêu biểu nổi bật về Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương tổng hợp, lựa chọn tuyên truyền toàn quốc.
- Biểu dương, khen thưởng theo thẩm quyền và trình cấp trên khen thưởng các điển hình tiên tiến.
- Kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác xây dựng, nhân rộng, tuyên truyền điển hình tiên tiến tại các cơ quan, địa phương, đơn vị.
Nguyễn Hà