Ngày 12/01/2024, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành Thông tư số 02/2024/TT-BQP về công tác đăng kiểm tàu quân sự. Theo đó, đăng kiểm tàu quân sự là hoạt động kiểm tra, phân cấp và cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho tàu quân sự trong đóng mới, hoán cải, hiện đại hóa, tiếp nhận, mua sắm, nhập khẩu, sửa chữa cấp vừa trở lên (sửa chữa) và khai thác sử dụng.

 Nguyên tắc đăng kiểm tàu quân sự

Tàu quân sự đóng mới, hoán cải, hiện đại hóa, mua sắm, nhập khẩu, tiếp nhận, sửa chữa và đang khai thác sử dụng phải được cơ sở đăng kiểm kiểm tra, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và điều ước quốc tế liên quan, quy định của Nhà nước, Bộ Quốc phòng.

Công tác đăng kiểm tàu quân sự bảo đảm tính độc lập, trung thực, khách quan, phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ và tuân thủ Quy định của tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và điều ước quốc tế liên quan, quy định của Nhà nước, Bộ Quốc phòng hoặc tiêu chuẩn khác được Bộ Quốc phòng chấp nhận.

Công tác đăng kiểm tàu quân sự do cơ quan đăng kiểm, cơ sở đăng kiểm trong Quân đội thực hiện. Tổ chức đăng kiểm ngoài Quân đội (sau đây gọi tắt là tổ chức đăng kiểm) chỉ được thực hiện đăng kiểm tàu quân sự khi Bộ Quốc phòng cho phép.

Cơ sở đăng kiểm và đăng kiểm viên tàu quân sự chỉ được thực hiện các nội dung đăng kiểm theo phạm vi, nhiệm vụ được giao; phù hợp với lĩnh vực, chuyên ngành đăng kiểm được cấp có thẩm quyền công nhận.

Các cơ quan, đơn vị, tổ chức và cá nhân có liên quan phải chấp hành nghiêm các nội dung công tác đăng kiểm tàu quân sự theo quy định của Nhà nước, Bộ Quốc phòng và quy định về bảo vệ bí mật nhà nước, bí mật quân sự.

Hoạt động kiểm tra của đăng kiểm không làm thay đổi công việc cũng như không thay cho trách nhiệm của cơ quan kiểm tra kỹ thuật, kiểm tra chất lượng thuộc đơn vị sử dụng, cơ sở đóng và sửa chữa, cơ sở chế tạo sản phẩm công nghiệp dùng cho đóng và sửa chữa tàu quân sự.

Những hành vi nghiêm cấm trong sử dụng tàu quân sự

Sử dụng tàu quân sự khi chưa được đăng kiểm hoặc giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường hết hiệu lực.

Sử dụng tài liệu thiết kế khi chưa được cơ sở đăng kiểm xét duyệt.

Thực hiện công tác đăng kiểm vượt quá chức năng, thẩm quyền được giao.

Cản trở hoạt động đăng kiểm hoặc can thiệp kết quả kiểm tra của cơ sở đăng kiểm và đăng kiểm viên.

Làm lộ, lọt thông tin bí mật khi thực hiện công tác đăng kiểm tàu quân sự.

Các loại hình kiểm tra của đăng kiểm đối với tàu quân sự

Các loại hình kiểm tra của đăng kiểm đối với tàu quân sự bao gồm: Kiểm tra lần đầu, bao gồm: Kiểm tra, giám sát kỹ thuật tàu đóng mới; tàu tiếp nhận, mua sắm, nhập khẩu hoặc thay đổi tổ chức đăng kiểm; Kiểm tra chu kỳ, bao gồm: Kiểm tra hằng năm; kiểm tra trên đà; kiểm tra định kỳ đối với tàu quân sự đang khai thác sử dụng; Kiểm tra bất thường; Kiểm tra hoán cải, hiện đại hóa, sửa chữa.

Nội dung và thời hạn các loại hình kiểm tra của đăng kiểm tàu quân sự được thực hiện theo quy định tại hệ thống các tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và quy định của Bộ Quốc phòng. Những yêu cầu cụ thể của từng đợt kiểm tra sẽ được điều chỉnh phù hợp với từng chủng loại tàu, trạng thái kỹ thuật thực tế, vùng hoạt động, tuổi thọ của tàu, kết quả của các đợt kiểm tra trước và kế hoạch sử dụng tàu của đơn vị.

Kiểm tra, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường tàu quân sự tiếp nhận, mua sắm, nhập khẩu

Tàu quân sự tiếp nhận, mua sắm, nhập khẩu trước khi đưa vào khai thác sử dụng phải được cơ sở đăng kiểm kiểm tra, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

Nội dung kiểm tra, cấp giấy chứng nhận

Đối với tàu đã được tổ chức đăng kiểm kiểm tra, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, nội dung kiểm tra gồm: Tài liệu thiết kế được xét duyệt (nếu có), hồ sơ đăng kiểm và các tài liệu kỹ thuật liên quan; kiểm tra thực tế để đánh giá tình trạng kỹ thuật tàu so với tài liệu thiết kế, hồ sơ đăng kiểm. Nếu kết quả kiểm tra thỏa mãn các quy định của tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật thì cơ sở đăng kiểm cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường tàu quân sự.

Đối với tàu chưa được tổ chức đăng kiểm kiểm tra, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, nội dung kiểm tra gồm: Tài liệu thiết kế được xét duyệt, nếu tàu không có tài liệu thiết kế kèm theo thì đơn vị mua sắm, nhập khẩu, tiếp nhận có trách nhiệm phối hợp với tổ chức tư vấn thiết kế tiến hành phục dựng tài liệu thiết kế, trình đăng kiểm xét duyệt và báo cáo cấp có thẩm quyền phê duyệt; kiểm tra hồ sơ, tài liệu kỹ thuật kèm theo; kiểm tra thực tế để đánh giá tình trạng kỹ thuật tàu so với tài liệu thiết kế được phê duyệt. Nếu kết quả kiểm tra thỏa mãn các quy định của tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật thì cơ sở đăng kiểm cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường tàu quân sự.

Hồ sơ đề nghị kiểm tra, bao gồm: Giấy đề nghị kiểm tra; Tài liệu thiết kế, hồ sơ đăng kiểm theo quy định; Các tài liệu khác có liên quan.

Kiểm tra, cấp giấy chứng nhận sản phẩm công nghiệp dùng cho đóng và sửa chữa tàu quân sự

Sản phẩm công nghiệp dùng cho đóng mới, hoán cải, hiện đại hóa và sửa chữa tàu quân sự phải được cơ sở đăng kiểm kiểm tra, cấp giấy chứng nhận sản phẩm công nghiệp phù hợp với yêu cầu của tài liệu thiết kế, tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và quy định của Nhà nước, Bộ Quốc phòng. Danh mục sản phẩm công nghiệp được kiểm tra, cấp giấy chứng nhận áp dụng theo quy định của Nhà nước, Bộ Quốc phòng.

Nội dung kiểm tra, cấp giấy chứng nhận

Đối với sản phẩm công nghiệp chế tạo, sản xuất trong nước do cơ sở đăng kiểm tàu quân sự kiểm tra, giám sát kỹ thuật, nội dung kiểm tra, giám sát kỹ thuật bao gồm: Kiểm tra giấy chứng nhận công nhận năng lực cơ sở sản xuất của tổ chức có thẩm quyền; xét duyệt thiết kế kỹ thuật sản phẩm công nghiệp; kiểm tra bước công nghệ; thử xuất xưởng và cấp giấy chứng nhận sản phẩm công nghiệp.

Đối với sản phẩm công nghiệp mua sắm, nhập khẩu không có kiểm tra, giám sát kỹ thuật của cơ sở đăng kiểm tàu quân sự, nội dung kiểm tra bao gồm: Giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ, giấy chứng nhận chất lượng, giấy chứng nhận sản phẩm công nghiệp của tổ chức đăng kiểm hoặc giấy chứng nhận tương đương, báo cáo kiểm tra thử nghiệm và các tài liệu liên quan; kiểm tra sự phù hợp của sản phẩm công nghiệp với hồ sơ, tài liệu kỹ thuật kèm theo; cấp giấy chứng nhận sản phẩm công nghiệp.

Kiểm tra, giám sát kỹ thuật, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường tàu quân sự trong đóng mới, hoán cải, hiện đại hóa và sửa chữa

Tàu quân sự đóng mới, hoán cải, hiện đại hóa, sửa chữa phải được cơ sở đăng kiểm kiểm tra, giám sát kỹ thuật, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định của Nhà nước, Bộ Quốc phòng và điều ước quốc tế liên quan.

Nội dung kiểm tra, giám sát kỹ thuật, cấp giấy chứng nhận

Kiểm tra việc tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật, quy định của tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và các quy định khác; phù hợp với tài liệu thiết kế kỹ thuật, phương án sửa chữa được cấp có thẩm quyền phê duyệt; Kiểm tra, giám sát kỹ thuật chuyển bước công nghệ trong quá trình thi công; Tham gia nghiệm thu kỹ thuật tại bến, đường dài trên sông hoặc trên biển, bắn đạn thật (nếu có) để đánh giá chất lượng an toàn kỹ thuật tàu và trang bị kỹ thuật lắp đặt trên tàu theo cấu hình, tính năng chiến-kỹ thuật, thiết kế kỹ thuật, phương án sửa chữa tàu được phê duyệt; Tham gia nghiệm thu xuất xưởng, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường tàu quân sự.

Kiểm tra, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường tàu quân sự trong khai thác sử dụng

Tàu quân sự trong khai thác sử dụng đến thời hạn phải được cơ sở đăng kiểm kiểm tra nhằm duy trì cấp tàu; cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và quy định của Nhà nước, Bộ Quốc phòng.

Nội dung kiểm tra, cấp giấy chứng nhận

Kiểm tra hồ sơ đăng kiểm: Ngoài hồ sơ đăng kiểm theo quy định, tùy thuộc vào công dụng, đặc điểm, tính chất, mức độ trang bị trên tàu, cần phải kiểm tra hồ sơ kiểm định/hiệu chuẩn phương tiện đo; hồ sơ kiểm định trang bị có yêu cầu nghiêm ngặt về kỹ thuật an toàn, an toàn hàng hải; giấy phép vận chuyển hàng, chất nguy hiểm về cháy, nổ;

Kiểm tra kết cấu thân vỏ và thử hoạt động của trang bị kỹ thuật lắp đặt trên tàu để đánh giá tình trạng chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường;

Thử hoạt động của tàu, cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường tàu quân sự.

Nguyễn Anh