Tệ nạn buôn bán người, đặc biệt là buôn bán phụ nữ luôn là vấn đề nhức nhối trong xã hội. Nguyên nhân cơ bản của tình trạng này là do người dân hoàn cảnh sống khó khăn, thiếu việc làm cũng như nhận thức kém, nhất là phụ nữ ở những vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa dẫn đến họ dễ bị lừa gạt và trở thành nạn nhân.
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm mua bán người, hàng năm, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND thành phố ban hành Kế hoạch công tác tuyên truyền, PBGDPL để tổ chức triển khai thực hiện trên địa bàn thành phố, trong đó, xác định nội dung tuyên truyền, PBGDPL về tiếp nhận, xác minh, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán là một trong những nhiệm vụ trọng tâm. Thường xuyên phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các quận, huyện tuyên truyền, PBGDPL về Luật phòng, chống mua bán người và các văn bản hướng dẫn thi hành; phối hợp thực hiện quản lý nhà nước về công tác tiếp nhận, xác minh, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán. Chỉ đạo tổ chức lồng ghép các hoạt động liên quan đến việc thực hiện công tác tiếp nhận, xác minh, bảo vệ, hỗ trợ nạn nhân bị mua bán vào nhiệm vụ chuyên môn của Sở, của Ngành; chỉ đạo cán bộ, công chức, viên chức Ngành Tư pháp tham gia vào công tác hỗ trợ nạn nhân, góp phần đảm bảo cho nạn nhân bị mua bán trở về được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ pháp lý và các dịch vụ xã hội cơ bản, ổn định cuộc sống, hòa nhập với cộng đồng.
Từ năm 2016 đến năm 2020, Sở Tư pháp đã phối hợp, tổ chức 10 hội nghị chuyên đề tập huấn, phổ biến quy định của pháp luật về Luật Phòng, chống mua bán người; Bộ luật Hình sự; Luật Hoà giải ở cơ sở, Luật Xử lý vi phạm hành chính và các quy định của pháp luật liên quan về phòng, chống mua bán phụ nữ, trẻ em... biên soạn, in và phát hành miễn phí: 14.300 tờ gấp “Tìm hiểu hình phạt đối với tội mua bán người và thủ tục tiếp nhận, xác minh nạn nhân bị mua bán trong nước”; 40.000 tờ gấp về “Chế độ áp dụng biện pháp xử lý hành chính giáo dục tại xã, phường, thị trấn” và “Quy định mới về chế độ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa người nghiện vào cơ sở cai nghiện bắt buộc”; 60.000 tờ gấp “Tìm hiểu về trách nhiệm của cơ quan Nhà nước trong việc đảm bảo quyền tiếp cận thông tin của công dân”, “Tìm hiểu về quyền tiếp cận thông tin của công dân”; 1.000 bộ tài liệu phổ biến pháp luật về quyền dân sự, chính trị và pháp luật về phòng, chống tra tấn; 1.400 cuốn sách hỏi đáp Bộ luật Dân sự năm 2015; 1.000 cuốn Sổ tay hòa giải viên cơ sở đến các sở, ban, ngành; UBND các quận, huyện; UBND các xã, phường, thị trấn.
Phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố, Hội Nông dân, Thành Đoàn Hải Phòng, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng thành phố tổ chức hội nghị kết hợp với chương trình “Tặng sách pháp luật” cho các đơn vị: Hội phụ nữ quận Hồng Bàng; quận Hải An; Hội Nông dân huyện Tiên Lãng, Thủy Nguyên; Thành đoàn Hải Phòng; đồn Biên phòng xã Vinh Quang, Tiên Lãng.
Giai đoạn 2016-2020, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước thành phố, Sở Tư pháp đã thực hiện 128 đợt TGPL tại cơ sở, tuyên truyền các quy định pháp luật về phòng chống mua bán người và pháp luật hình sự về tội phạm mua bán người; tiếp nhận và thực hiện tư vấn nhiều vụ việc liên quan đến hình sự, dân sự, hôn nhân gia đình, các thủ tục hành chính liên quan đến thủ tục đăng ký khai sinh, cấp giấy chứng minh nhân dân, đăng ký thường trú, tạm trú cho nạn nhân bị mua bán góp phần nâng cao hiểu biết cho người dân tại cơ sở giúp người dân có biện pháp phòng ngừa với các thủ đoạn của tội phạm mua bán người đặc biệt là phụ nữ sinh sống tại cơ sở.
Bên cạnh đó, Trung tâm đã thực hiện 9 vụ việc TGPL theo hình thức tham gia tố tụng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho 10 đối tượng là nạn nhân bị mua bán người, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em.
Qua những hoạt động cụ thể này đã kịp thời giúp nạn nhân - nhóm người dễ bị tổn thương trong xã hội - và người thân của họ cũng như cộng đồng và xã hội hiểu biết hơn, tin tưởng hơn vào chính sách, các quy định của pháp luật Việt Nam về phòng, chống mua bán người, các thủ đoạn của bọn tội phạm mua bán người trên cơ sở đó nâng cao ý thức cảnh giác, biết cách tự phòng ngừa và chống lại tệ nạn mua bán người ở trong nước và ra nước ngoài.
Thu Hương