Ngân hàng Nhà nước đang dự thảo Thông tư quy định về hoạt động cho thuê tài chính của tổ chức tín dụng phi ngân hàng. Dự thảo đang được đăng tải toàn văn trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ để các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nghiên cứu, đóng góp ý kiến. Theo đó, một số nội dung của Dự thảo như sau:

1. Điều kiện bên thuê tài chính

- Tổ chức tín dụng phi ngân hàng xem xét, quyết định cho thuê tài chính khi khách hàng có đủ các điều kiện sau đây, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này:

+ Khách hàng là pháp nhân có năng lực pháp luật dân sự theo quy định của pháp luật. Khách hàng là cá nhân từ đủ 18 tuổi trở lên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ theo quy định của pháp luật hoặc từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật;

+ Thuê tài sản cho thuê tài chính để sử dụng vào mục đích hợp pháp;

+ Có phương án sử dụng tài sản cho thuê tài chính khả thi;

+ Có khả năng tài chính đảm bảo thực hiện các nghĩa vụ cam kết theo hợp đồng cho thuê tài chính;

+ Đối với tổ chức Việt Nam và nước ngoài, thời hạn cho thuê tài chính không quá thời hạn hoạt động còn lại theo quyết định thành lập hoặc giấy phép hoạt động tại Việt Nam; đối với cá nhân nước ngoài, thời hạn cho thuê tài chính không vượt quá thời hạn được phép cư trú còn lại tại Việt Nam.

- Đối với các khoản cho thuê tài chính có mức giá trị nhỏ từ dưới 100 triệu đồng Việt Nam, tổ chức tín dụng phi ngân hàng xem xét, quyết định cho thuê tài chính khi khách hàng khách hàng đáp ứng tối thiểu các điều kiện nêu trên, trừ điều kiện “Có phương án sử dụng tài sản cho thuê tài chính khả thi”.

2. Lãi suất cho thuê tài chính

- Tổ chức tín dụng phi ngân hàng và khách hàng thỏa thuận về lãi suất cho thuê tài chính theo cung cầu vốn thị trường, tài sản cho thuê tài chính và mức độ tín nhiệm của khách hàng. Mức lãi suất cho thuê tài chính được tính theo tỷ lệ %/năm.

- Khi đến hạn thanh toán mà khách hàng không trả hoặc trả không đầy đủ tiền thuê tài chính theo hợp đồng, thì khách hàng phải trả lãi tiền thuê tài chính như sau:

+ Lãi trên dư nợ gốc bị quá hạn tương ứng với thời gian chậm trả, theo lãi suất quá hạn do bên cho thuê tài chính thỏa thuận với bên thuê tài chính trong hợp đồng cho thuê tài chính nhưng không vượt quá 150% lãi suất cho thuê tài chính trong hạn áp dụng ngay trước thời điểm chuyển sang nợ quá hạn đối với số dư nợ gốc đó.

+ Trường hợp bên thuê tài chính không trả tiền lãi thuê đúng hạn, bên thuê tài chính còn phải trả cho bên cho thuê tài chính tiền lãi đối với tiền lãi thuê chậm trả theo mức lãi suất do các bên thỏa thuận nhưng không vượt quá 10%/năm tính trên số tiền lãi thuê chậm trả trong thời gian chậm trả.

- Trường hợp áp dụng lãi suất cho thuê tài chính điều chỉnh, bên cho thuê tài chính và khách hàng phải thỏa thuận nguyên tắc và các yếu tố để xác định lãi suất điều chỉnh, thời điểm điều chỉnh lãi suất cho thuê tài chính. Trường hợp căn cứ các yếu tố để xác định lãi suất điều chỉnh dẫn đến có nhiều mức lãi suất cho thuê tài chính khác nhau, thì bên cho thuê tài chính áp dụng mức lãi suất cho thuê tài chính thấp nhất.

3. Phí liên quan đến hoạt động cho thuê tài chính

Tổ chức tín dụng phi ngân hàng và khách hàng thỏa thuận về việc thu các khoản phí liên quan đến hoạt động cho thuê tài chính, gồm:

- Phí thu xếp để thực hiện ký kết hợp đồng hợp vốn cho thuê tài chính giữa các bên cho thuê tài chính tham gia cho thuê tài chính hợp vốn với bên thuê. Mức phí thu xếp hợp đồng hợp vốn cho thuê tài chính do các bên cho thuê tài chính và bên thuê tài chính thỏa thuận.

- Các loại phí khác liên quan đến hoạt động cho thuê tài chính được quy định cụ thể tại các văn bản quy phạm pháp luật liên quan.

4. Đồng tiền sử dụng trong cho thuê tài chính

- Bên cho thuê tài chính thực hiện cho thuê tài chính bằng đồng Việt Nam, trừ trường hợp được cho thuê tài chính bằng ngoại tệ.

- Nguyên tắc cho thuê tài chính bằng ngoại tệ:

+ Bên cho thuê tài chính thanh toán tiền nhập khẩu tài sản cho thuê tài chính với bên cung ứng bằng ngoại tệ; Bên thuê tài chính nhận nợ, thanh toán tiền thuê tài chính bằng ngoại tệ;

+ Bên thuê tài chính sử dụng tài sản thuê để phục vụ sản xuất, kinh doanh;

+ Bên thuê tài chính có đủ ngoại tệ từ nguồn thu sản xuất, kinh doanh để trả nợ tiền thuê tài chính.

5. Bên cho thuê tài chính có các quyền

- Có quyền sở hữu tài sản cho thuê trong suốt thời hạn cho thuê và không bị ảnh hưởng trong trường hợp bên thuê phá sản, giải thể hoặc có tranh chấp, khởi kiện trước Tòa án liên quan đến một bên thứ ba khác. Tài sản cho thuê không được coi là tài sản của bên thuê khi xử lý tài sản để trả nợ cho các chủ nợ khác.

- Có quyền gắn ký hiệu sở hữu của bên cho thuê trên tài sản cho thuê trong suốt thời hạn cho thuê.

- Có quyền thỏa thuận với bên thuê tài chính về việc thực hiện các biện pháp bảo đảm theo quy định pháp luật.

- Có quyền yêu cầu bên thuê báo cáo việc sử dụng tài sản cho thuê tài chính và cung cấp tài liệu, dữ liệu chứng minh tài sản cho thuê tài chính được sử dụng đúng mục đích trong thời gian thuê tài chính theo yêu cầu của bên cho thuê tài chính và cung cấp các thông tin khác có liên quan đến bên thuê và tài sản cho thuê theo thỏa thuận.

- Có quyền kiểm tra, giám sát việc sử dụng tài sản cho thuê tài chính, trả nợ.

- Chuyển nhượng các quyền và nghĩa vụ của mình trong hợp đồng cho thuê tài chính cho một bên cho thuê tài chính khác. Trong trường hợp này, bên cho thuê tài chính phải thông báo trước bằng văn bản cho bên thuê tài chính.

- Yêu cầu bên thuê tài chính bồi thường thiệt hại khi bên thuê tài chính vi phạm các điều khoản, điều kiện theo quy định của hợp đồng cho thuê tài chính.

- Có quyền chấm dứt hợp đồng cho thuê tài chính, thu hồi tài sản cho thuê trước hạn khi phát hiện khách hàng cung cấp thông tin sai sự thật, vi phạm nội dung thỏa thuận trong hợp đồng thuê tài chính, hợp đồng bảo đảm và yêu cầu bên thuê tài chính thanh toán đầy đủ số tiền thuê còn lại và các chi phí phát sinh do chấm dứt hợp đồng cho thuê tài chính trước hạn.

- Có quyền đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng các biện pháp theo quy định của pháp luật để bảo đảm bên cho thuê tài chính thực hiện các quyền của chủ sở hữu đối với tài sản cho thuê tài chính.

- Có quyền thu hồi đối với tài sản cho thuê tài chính bị hỏng không thể phục hồi, sửa chữa, yêu cầu bên thuê tài chính thanh toán tiền thuê còn lại và các chi phí phát sinh đối với việc thu hồi tài sản cho thuê.

- Được cho vay bắt buộc đối với bên thuê tài chính để xử lý các chi phí nhằm thu hồi tài sản cho thuê khi bên thuê tài chính vi phạm hợp đồng cho thuê tài chính và không tự nguyện bàn giao tài sản.

- Các quyền khác theo quy định pháp luật và hợp đồng cho thuê tài chính.

Phạm Việt