Tại Quyết định 2269/QĐ-BGTVT ngày 8/12/2020 của Bộ Giao thông vận tải phê duyệt “Chương trình chuyển đổi số Bộ Giao thông vận tải đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” cũng nêu cao mục tiêu cơ bản đến 2025 sẽ triển khai thu phí điện tử không dừng (ETC) tại tất cả các trạm thu phí trên toàn quốc, tiến tới xóa bỏ tất cả các làn thu phí sử dụng tiền mặt. Đồng thời, Bộ cũng đã thống nhất đề xuất của Tổng cục Đường bộ Việt Nam về việc lựa chọn tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng để triển khai thí điểm chỉ áp dụng hình thức thu phí tự động không dừng. Theo đó, từ ngày 05/5/2022 tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng chỉ thu phí tự động không dừng và từ chối xe ô tô không dán thẻ ETC qua trạm thu phí. Pháp luật quy định chi tiết vấn đề này như sau :
ETC là viết tắt của cụm từ Electronic Toll Collection là trạm thu phí không dừng trên các trục đường quốc lộ cao tốc bằng việc áp dụng công nghệ hiện đại. Thu phí không dừng trên các trục đường quốc lộ không chỉ tiết kiệm thời gian, giảm ùn tắc, giảm ô nhiễm môi trường mà còn giúp tiết kiệm cho nhà đầu tư BOT trong chí phí in vé, chi phí nhân sự, chi phí bảo trì khu vực trạm thu phí, đồng thời tránh được thất thoát.
Theo khoản 1 Điều 9 Quyết định 19/2020/QĐ-TTg ngày 17/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng, cụ thể: Các phương tiện giao thông đường bộ (phương tiện chịu phí và miễn phí sử dụng đường bộ) đều phải được gắn thẻ đầu cuối để giao tiếp thông tin với hệ thống thu phí điện tử không dừng, hay cũng chính là thẻ thu phí không dừng.
Việc gắn thẻ thu phí không dừng được thực hiện tại một trong các nơi sau:
- Các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới tại lần kiểm định gần nhất;
- Các đại lý do nhà cung cấp dịch vụ thu phí ủy quyền.
Theo khoản 2 Điều 10 Quyết định 19/2020/QĐ-TTg, mỗi tài khoản thu phí có thể sử dụng để chi trả cho nhiều phương tiện giao thông nhưng mỗi phương tiện chỉ được nhận chi trả từ một tài khoản thu phí.
Chủ phương tiện không phải trả chi phí gắn thẻ đầu cuối cho lần lắp đặt đầu tiên trước ngày 31 tháng 12 năm 2021. Từ ngày 31 tháng 12 năm 2021 trở đi, chủ phương tiện phải trả chi phí gắn thẻ đầu cuối cho nhà cung cấp dịch vụ thu phí.
Theo quy định tại điểm c, khoản 4, Điều 5 Nghị định số 100/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP, hành vi ô tô đi vào làn thu phí ETC sẽ bị xử phạt hành chính, cụ thể: “Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi điều khiển xe không đủ điều kiện để thu phí theo hình thức điện tử tự động không dừng (xe không gắn thẻ đầu cuối hoặc gắn thẻ đầu cuối mà số tiền trong tài khoản thu phí không đủ để chi trả khi qua làn thu phí điện tử tự động không dừng) đi vào làn đường dành riêng thu phí theo hình thức điện tử tự động không dừng tại các trạm thu phí".
Nếu thuộc một trong 02 trường hợp trên mà vẫn cố tình đi vào làn thu phí ETC tại các trạm thu phí, người điều khiển ô tô sẽ bị phạt 02 đến 03 triệu đồng.
Ngoài mức phạt tiền nêu trên, tài xế đi sai vào làn đường ETC tại các trạm thu phí còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là tước quyền sử dụng giấy phép lái xe từ 1 tháng đến 3 tháng. Do đó, để tránh bị xử phạt khi đi sai làn đường ETC, mọi người nên gắn thẻ đầu đầu cuối và nộp tiền vào tài khoản đầy đủ.