Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào việc số hóa các thủ tục hành chính sẽ dẫn đến có một số loại giấy tờ quan trọng mà người dân đang sử dụng sẽ không còn nữa và được thay thế hoàn toàn bằng các dữ liệu điện tử. Trang thông tin Phổ biến giáo dục pháp luật giới thiệu cho bạn đọc một số loại giấy tờ sau:
1. Bản giấy Giấy khai sinh và giấy chứng nhận kết hôn
Theo Thông tư số 01/2022/TT-BTP ngày 04/01/2022 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Nghị định số 87/2020/NĐ-CP ngày 28 tháng 7 năm 2020 của Chính phủ về Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, đăng ký hộ tịch trực tuyến, có hiệu lực thi hành từ ngày 18/2/2022, khi người dân đi làm các thủ tục hành chính, các giao dịch cần Giấy chứng nhận kết hôn (ví dụ như khi mua, bán nhà đất; vay vốn ngân hàng; thủ tục khai sinh cho con…) có thể sử dụng bản điện tử có mã QR của giấy tờ hộ tịch trong đó có giấy khai sinh và giấy chứng nhận kết hôn thay cho bản giấy.
Bản điện tử của Giấy khai sinh và Giấy chứng nhận kết hôn sẽ được cung cấp qua email cho người dân khi đăng ký tài khoản sử dụng trên Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công cấp tỉnh.
2. Bản giấy Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú
Theo Luật Cư trú năm 2020, bắt đầu từ ngày 1/7/2021, khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định và sẽ không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú. Những sổ hộ khẩu, sổ tạm trú không thuộc các trường hợp này vẫn được sử dụng bình thường.
Theo đó, khi người dân thực hiện thủ tục đăng ký thường trú, cơ quan đăng ký thường trú kiểm tra và cấp phiếu tiếp nhận hồ sơ cho người đăng ký. Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ đầy đủ, cơ quan đăng ký thường trú có trách nhiệm thẩm định, cập nhật thông tin về nơi thường trú mới của người đăng ký vào Cơ sở dữ liệu về cư trú thay vì cấp Sổ hộ khẩu cho họ như quy định trước đây tại Điều 18 Luật Cư trú năm 2006.
Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định cho đến hết ngày 31/12/2022.
Sang năm 2023, việc lưu giữ và khai thác thông tin về nhân khẩu, cư trú của người dân được thực hiện tại Cơ sở dữ liệu về cư trú liên thông với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
3. Bản giấy Sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế
Tại Công văn 1493/BHXH-CSYT, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết từ ngày 01/6/2021, người bệnh đi khám, chữa bệnh được sử dụng hình ảnh thẻ BHYT trên ứng dụng VssID để thay thế cho sử dụng thẻ BHYT giấy.
Việc ra mắt ứng dụng “VssID - Bảo hiểm xã hội số” của BHXH Việt Nam trên nền tảng thiết bị di động được đưa vào hoạt động từ ngày 16.11.2020 là một bước đi quan trọng, thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số của ngành BHXH Việt Nam.
Ứng dụng này đã cung cấp thông tin cho người dân về: Thẻ BHYT; Quá trình tham gia (BHXH, BHTN, BH tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, BHYT); Thông tin hưởng (các chế độ một lần: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp); Sổ khám chữa bệnh (từ năm 2017 đến nay); Cung cấp các tiện ích tra cứu: Mã số BHXH; cơ quan BHXH; cơ sở KCB ký hợp đồng KCB BHYT; cơ sở KCB cấp giấy nghỉ hưởng chế độ BHXH; Đơn vị tham gia BHXH; Điểm thu, đại lý thu BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; Hỗ trợ tư vấn trực tuyến 24/7 để kịp thời giải đáp, tư vấn, hỗ trợ các câu hỏi, băn khoăn, thắc mắc về BHXH, BHYT, BHTN cho người dân.
Với sự phát triển mạnh mẽ của quá trình chuyển đổi số nêu trên, người dân sẽ thuận tiện trong việc thực hiện các quyền lợi liên quan đến bảo hiểm xã hội, được khám chữa bệnh một cách kịp thời, ít tốn kém thời gian và giấy tờ đi kèm
4. Giấy chứng minh nhân dân
Từ năm 2021, Bộ Công an đã triển khai cấp Căn cước công dân gắn chip trên cả nước thay vì cấp Chứng minh nhân dân như trước đây.
Những Giấy Chứng minh nhân dân vẫn còn hạn sử dụng từ trước sẽ được tiếp tục sử dụng cho đến khi hết hạn. Thông tư số 04/1999/TT-BCA hướng dẫn Nghị định 05/1999/NĐ-CP về Chứng minh nhân dân, thời hạn sử dụng của Chứng minh nhân dân được quy định như sau:“CMND có giá trị sử dụng 15 năm. Mỗi công dân Việt Nam chỉ được cấp một CMND và có một số CMND riêng. Nếu có sự thay đổi hoặc bị mất CMND thì được làm thủ tục đổi, cấp lại một giấy CMND khác nhưng số ghi trên CMND vẫn giữ đúng theo số ghi trên CMND đã cấp”
Như vậy, Chứng minh nhân dân 9 số có thời hạn 15 năm. Công dân không phải đổi Chứng minh nhân dân nếu thẻ vẫn còn hạn, những Giấy Chứng minh nhân dân được cấp vào năm 2020 sẽ có thời hạn sử dụng đến năm 2035. Từ năm 2036 trở đi, tất cả Giấy chứng minh nhân sẽ không còn giá trị sử dụng mà hoàn toàn được thay thế bởi thẻ Căn cước công dân gắn chip.
Thanh Hương