Thưa cùng Quý vị!
Con người luôn là trung tâm, là mục tiêu hướng đến của quá trình phát triển. Do đó, song song với việc phát triển về mọi mặt của xã hội thì vấn đề quyền con người cũng ngày càng được tôn trọng và bảo vệ. Hiến pháp hiện hành đã dành riêng một chương quy định về “Quyền con người - Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân” trong đó ghi nhận các về quyền của con người về kinh tế, chính trị, dân sự,… Một trong những nội dung quan trọng của quyền dân sự đã được cụ thể hóa tại Điều 32 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về quyền của cá nhân đối với hình ảnh, theo đó: “Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý”…
Quyền cá nhân đối với hình ảnh được pháp luật ghi nhận và bảo vệ có ý nghĩa quan trọng, là yếu tố tinh thần gắn liền với mỗi người. Khi hình ảnh của mỗi cá nhân bị xâm phạm không chỉ ảnh hưởng về mặt tinh thần mà còn ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm của họ… Người có hình ảnh có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định buộc người vi phạm hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật. Tiểu phẩm pháp luật “Bài học không quên” dưới đây sẽ mang đến cho Quý vị những thông tin pháp luật về điều đó.
I. Nhân vật:
- Chị Minh: Vợ
- Anh Chung: Chồng
- Cô Duyên: Cô anh Chung
- Chú Dũng: Chú anh Chung
- Anh Phương: Anh họ Chung
- Đức: con trai chị Minh.
II. Nội dung tiểu phẩm:
Chị Minh là người phụ nữ đảm đang, tháo vát, nhanh nhẹn. Năm năm trước đây, chồng chị không may qua đời trong một tai nạn giao thông. Sau những tháng ngày buồn thương, chị gượng dậy tiếp tục đi làm. Duyên trời run rủi làm sao, chị gặp, quen biết anh Chung qua công việc rồi hai bên nảy sinh tình cảm. Qua một thời gian tìm hiểu, anh chị quyết định tiến tới hôn nhân. Anh bảo thương chị nhiều dù chị đã từng qua một đời chồng và còn nhiều tuổi hơn anh mấy tuổi. Vượt qua những lời trêu trọc, dèm pha, hai người quyết tâm cùng nhau xây dựng một mái ấm gia đình. Quyết định của anh, chị nhận được sự ủng hộ từ phía gia đình hai bên, nhất là con trai chị Minh. Chọn hôm “ngày lành tháng tốt”, hai anh chị ra phường đăng ký kết hôn và tổ chức mấy mâm cơm mời gia đình, bạn bè hai bên chứng nhận. Mọi người được mời đều đến chúc phúc cho anh chị. Sau khi anh chị từ Ủy ban nhân dân về nhà, họ hàng đã tụ tập đông đủ.
Cô Duyên: Hai đứa về rồi đấy à? Thế nào, thủ tục đăng ký có lâu không con?
Anh Chung: Vâng, con cảm ơn cô! Bây giờ thủ tục cũng nhanh gọn lắm cô cô ạ!
Chú Dũng: Thế Giấy đăng ký kết hôn của hai đứa đâu đem “báo cáo” gia đình nào?
Anh Chung: Dạ, bọn con hoàn tất mọi thủ tục rồi, còn Giấy đăng ký thì mấy bữa nữa con mới nhận chú ạ!
Chú Dũng: Thế là từ nay hai đứa chính thức là vợ chồng rồi đấy, mong các con hạnh phúc đến “đầu bạc răng long” nhé.
Chị Minh: Dạ vâng, chúng con cảm ơn cô, chú!
Cô Duyên (quay sang nói với Minh): Nhất con đấy nhé! Thằng Chung nhà cô vừa là trai tân, vừa hiền lành, ngoan ngoãn lại công ăn việc làm ổn định…
Chị Minh: (cười ngượng nghịu): Dạ!...
Anh Chung: (Anh Chung ôm vai cô Duyên như muốn cô thông cảm cho tình cảm vượt tuổi tác của mình): Ôi, cô, vợ con cũng tốt mà. Cô ấy cũng đi làm như con đấy thôi. Con phải “tán” mãi cô ấy mới “đổ” đấy!
Cô Duyên: Được rồi! Cô quý con và cũng tin tưởng vào cái Minh đây được cái nết người…
Chị Minh: Dạ, con cảm ơn cô đã yêu thương chúng con. Con sẽ cố gắng thật nhiều cô ạ!
Chú Dũng: Thôi, cỗ bàn mọi người cũng bày sẵn rồi. Cả nhà mau mau vào mâm thôi uống chén rượu mừng nào!
2. Mọi người vui vẻ cùng nhau vào nhà. Đúng lúc đó, Phương - là anh họ của Chung- ào đến.
Anh Phương (rút điện thoại trong túi ra): Đề nghị cho xin kiểu ảnh với cô dâu, chú rể làm kỷ niệm nhé. Cậu và chị Minh, à quên, cậu với Minh ra đây cho tôi xin kiểu ảnh cái đã. “Nhập gia tùy tục” nhỉ, bây giờ, cô lấy em tôi nên có hơn tuổi cũng phải gọi tôi bằng anh nhé cô Minh.
Chị Minh: Dạ vâng anh ạ!
Anh Phương: Sự kiện của cô cậu mà không đưa lên facebook cho xã hội này ngưỡng mộ thì quả là quá phí phạm.
Anh Chung: Anh cứ nói quá lên chứ chúng em cũng chỉ như những cặp đôi bình thường khác thôi. Tuy rằng tuổi tác chênh lệch, nhưng chúng em yêu thương nhau chân thành anh ạ!
Anh Phương: Đấy, chỉ riêng điều đó thôi, đã có nghìn người like rồi. Cậu cứ yên tâm, tôi sẽ cho vợ, chồng cậu lung linh nhất.
Anh Chung: Bọn em chỉ cần bình yên hạnh phúc thôi anh ạ!
Anh Phương nói xong liền giơ chiếc điện thoại smartphone lên để chụp hình mọi người, trong đó có kiểu cô dâu và chú rể cụng đầu bên nhau thân mật.
Chị Minh: Anh Phương ơi, anh chụp ảnh tụi em làm kỷ niệm thôi chứ anh đừng đưa lên mạng nhé. Bọn em muốn riêng tư một chút anh ạ!
Anh Chung: Bọn em đều lớn tuổi rồi. Vợ em không muốn đăng ảnh gì đâu anh nhé!
Anh Phương: Được rồi, được rồi! Có gì đâu mà hai người phải “xoắn” thế nhỉ!
Anh Phương nói vậy, nhưng vẫn đăng tấm hình anh Chung và chị Minh lên facebook cá nhân với lời đề tựa: “Chuyện tình đó đâu ai ngờ”... Sau đó, anh Phương tag trang facebook cá nhân của chị Minh và anh Chung. Câu chuyện của anh Phương nhanh chóng thu hút được sự theo dõi của nhiều người trên mạng xã hội. Người chúc phúc cũng nhiều, mà lời dèm pha cũng lắm. Nhiều người bỡn cợt, trêu đùa, thậm chí còn có bình luận ác ý nói vợ chồng anh như “đôi đũa lệch” và nói anh Chung lái “máy bay bà già”… Con trai chị Minh theo dõi mạng xã hội biết được liền nói với mẹ. Bữa tiệc đang vui vẻ bỗng trầm lắng hẳn xuống.
Đức: Mẹ ơi, mẹ xem này, bác Phương đăng hình bố, mẹ lên mạng, nhiều người vào nói mẹ không ra gì kia kìa.
Chị Minh: Bác Phương này kỳ ghê. Mẹ đã nói với bác ấy đừng đăng lên facebook rồi mà.
Đức: Lượt tương tác ngày càng tăng lên mẹ này. Để con bảo với bác ấy…
Anh Chung: Thôi, con là trẻ con, việc này để bố xử lý.
Nói rồi, anh Chung gọi anh Phương ra đầu ngõ nói chuyện. Chị Minh và Đức cũng đi cùng.
Anh Chung: Anh Phương ạ, anh là người thân của em mà sao anh lại làm thế?
Anh Phương: “Làm thế” là thế nào? À, việc tôi đăng tấm hình cô chú lên facebook đó hả? Sao vậy chú Chung? Tôi cũng chỉ muốn có nhiều người khác biết được để chúc phúc cho cô chú thôi mà.
Anh Chung: Anh đã xem trên mạng người ta nói vợ chồng em thế nào chưa? Chúc phúc em hay là họ lăng mạ em vậy? Em đã nói anh đừng đăng hình và câu chuyện của chúng em lên mạng rồi mà sao anh vẫn làm?
Anh Phương: Sao mọi người cứ nặng nề và quan trọng hóa vấn đề thế nhỉ? Facebook đơn giản là mạng xã hội thôi mà, đâu ai biết là ai.
Đức: Sao bác lại nói thế? Bố, mẹ cháu đã không muốn đăng hình mà bác vẫn làm là không tôn trọng người khác rồi. Hiến pháp năm 2013 và cả Bộ luật Dân sự năm 2015 đều quy định rõ ràng, Theo đó, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Việc sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý. Bác làm như vậy là vi phạm pháp luật rồi đấy!
Anh Phương: A, thằng bé này trẻ tuổi mà cũng đọc luật vanh vách ấy nhỉ. Bác thấy ảnh đẹp thì chia sẻ thôi, có gì đâu mà “vi” với chả “phạm” nghiêm trọng như cháu nói.
Đức (chậm rãi): Chắc bác Phương cũng không biết rằng, Điều 159 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2017 quy định về tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác. Theo đó, người hành vi xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín, telex, fax hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. Trường hợp người có hành vi vi phạm tiết lộ các thông tin đã chiếm đoạt, làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác thì còn có thể bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm nữa đấy bác ạ!
Anh Phương (ngạc nhiên): Ơ, ơ, lại có cả quy định nữa đó à? Mà cháu tìm hiểu những thông tin ở đâu đó?
Anh Chung: Anh không biết rồi, Đức đang là sinh viên năm thứ ba trường Đại học Luật đó. Việc cháu tìm hiểu pháp luật để áp dụng vào cuộc sống là điều dễ hiểu thôi mà.
Anh Phương: Ừ, giờ thì tôi hiểu rồi! Đấy, vì không tìm hiểu mà vô tình có thể trở thành người vi phạm pháp luật đó.
Anh Chung: Anh hiểu rồi thì mau gỡ mấy tấm hình đó xuống và xin lỗi vợ em đi.
Chị Minh: Anh em trong nhà cũng dễ thông cảm cho nhau. Em cũng chỉ muốn vợ chồng em yên ấm, hạnh phúc như bao gia đình khác thôi. Anh chỉ cần gỡ bài, ảnh đã đăng và lần sau anh đừng làm như vậy là được.
Đức: Mẹ à, con chỉ sợ bây giờ không chỉ mình bác Phương đâu mà nhiều người khác cũng đã biết và chia sẻ thông tin cá nhân riêng tư của bố mẹ lên mạng rồi ấy.
Chị Minh: Không sao con ạ! Khi quyết định tiến tới hôn nhân, bố mẹ cũng đã lường trước những lời dị nghị, dèm pha đó. Nhưng mình phải có nghị lực và bản lĩnh để vượt qua những “rào cản” đó! Điều quan trọng là bố mẹ thương yêu nhau thật lòng thì sớm hay muộn mọi người cũng hiểu và cảm thông thôi.
Anh Phương: Chết thật, cứ nghĩ giản đơn ai ngờ hậu quả thật khôn lường quá. Thôi, tôi xin lỗi hai vợ chồng cô chú. Tôi xóa bài viết đó ngay đây. Lần này tôi đã rút ra một bài học quý báu cho mình và chắc chắn sau này tôi sẽ không bao giờ vi phạm nữa.
(Quay sang cháu Đức): Cảm ơn cháu nhé chàng sinh viên trường Luật. Chúc cháu sau này ra trường trở thành một Luật sư nổi tiếng nhé!
Anh Phương nói xong liền xóa bài trên mạng, đồng thời anh cũng tạm khóa tài khoản để mọi người không nhắn tin hỏi thông tin của anh Chung và chị Minh nữa. Mọi người quay trở lại bên bàn tiệc còn đang rộn ràng, vui vẻ.